Zmiany: Westron

Wersja z 09:06, 7 mar 2020

Westron lub Wspólna Mowa (wes. Adûni lub Sôval Phârë, sin. Annúnaid lub Falathren – "język wybrzeża")^[1] – uniwersalny język Śródziemia.

Historia

Źródłem westronu był język ludzi Númenoru, adûnaic. Początkowo używano go na wybrzeżach Śródziemia, gdzie osiedlili się Númenorejczycy. Stąd rozciągnął się na wschód. Używany przez hobbitów, ludzi i krasnoludów, a znany przez elfów i Rohirrimów. W tym języku można było się także porozumieć z wieloma dzikimi plemionami, lecz był on wtedy mocno okaleczony.^[2]^[3] Język ten używany w Gondorze był szlachetniejszy, natomiast hobbici mówili do wszystkich na "ty", wzbudzając tym wśród innych powszechne zdumienie.^[4] Spokrewniony z westronem był język ludzi północy^[5] i rohirricki, a odmianą Wspólnej Mowy był dialekt hobbicki.^[6]^[7]

Z powodu przetłumaczenia na angielski znanych jest niewiele oryginalnych słów z tego języka.^[8] Np. imię Frodo Baggins brzmiało w westronie Mauro Labingi.

Ciekawostki

Czerwona Księga została napisana w tym języku.
W książce Ludy Śródziemia Christopher Tolkien opisuje szczegółowo mowę opracowaną przez swojego ojca: Sóval Pháre, która jest oryginalną "Mową Wspólną", wyjaśnia, że brzmienie podobne do angielskiego wynika z tego, że została ona przetłumaczona na angielski łącznie z nazwami własnymi, a także podaje wiele słów nieznanych z innych książek.

Zobacz też

Słownik westronu

Przypisy

↑ J.R.R. Tolkien, red. Christopher Tolkien Historia Śródziemia t. XII, The Peoples of Middle-earth, „The Appendix on Languages”
↑ J.R.R. Tolkien, Władca Pierścieni, Dwie wieże, „Helmowy Jar”
↑ J.R.R. Tolkien, Władca Pierścieni, Powrót króla, „Droga Rohirrimów”
↑ J.R.R. Tolkien, Władca Pierścieni, Powrót króla, „Minas Tirith”
↑ J.R.R. Tolkien, Hobbit, czyli tam i z powrotem, Dziwna kwatera
↑ J.R.R. Tolkien, Władca Pierścieni, "Powrót Króla", Dodatek F, "Języki i ludy Trzeciej Ery"
↑ J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Niedokończone opowieści, „Cirion i Eorl. Przyjaźń Gondoru z Rohanem”
↑ J.R.R. Tolkien, red. Christopher Tolkien Historia Śródziemia t. XII, The Peoples of Middle-earth, „Of Dwarves and Men”

[1] J.R.R. Tolkien, red. Christopher Tolkien Historia Śródziemia t. XII, The Peoples of Middle-earth, „The Appendix on Languages”

[2] J.R.R. Tolkien, Władca Pierścieni, Dwie wieże, „Helmowy Jar”

[3] J.R.R. Tolkien, Władca Pierścieni, Powrót króla, „Droga Rohirrimów”

[4] J.R.R. Tolkien, Władca Pierścieni, Powrót króla, „Minas Tirith”

[5] J.R.R. Tolkien, Hobbit, czyli tam i z powrotem, Dziwna kwatera

[6] J.R.R. Tolkien, Władca Pierścieni, "Powrót Króla", Dodatek F, "Języki i ludy Trzeciej Ery"

[7] J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Niedokończone opowieści, „Cirion i Eorl. Przyjaźń Gondoru z Rohanem”

[8] J.R.R. Tolkien, red. Christopher Tolkien Historia Śródziemia t. XII, The Peoples of Middle-earth, „Of Dwarves and Men”

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
-'''Westron''' lub '''Wspólna Mowa''' (wes. ''Adûni'' lub ''Sôval Phârë'', sin. ''Annúnaid'' lub ''Falathren ''[język wybrzeża]'') ''– '' ''uniwersalny język [[Śródziemie|Śródziemia]].
+'''Westron''' lub '''Wspólna Mowa''' (wes. ''Adûni'' lub ''Sôval Phârë'', [[sindarin|sin.]] ''Annúnaid'' lub ''Falathren'' – "język wybrzeża")<ref>{{HS12|2}}</ref> – uniwersalny język [[Śródziemie|Śródziemia]].
+==Historia==
-Źródłem Westronu był język [[Ludzie|ludzi]] [[Númenor]]u, [[Adûnaic]]. Początkowo używano go na wybrzeżach [[Śródziemie|Śródziemia]], gdzie osiedlili się [[Númenorejczycy]]. Stąd rozciągnął się na wschód. Używany przez hobbitów, ludzi i krasnoludów, a znany przez elfów i [[Rohirrimowie|Rohirrimów]]. W tym języku można było się także porozumieć z wieloma dzikimi plemionami, lecz był on wtedy mocno okaleczony. Język ten używany w Gondorze był szlachetniejszy, natomiast hobbici mówili do wszystkich na "ty" wzbudzając tym wśród innych powszechne zdumienie. Odmianą Westronu był język ludzi północy a także [[Język rohirricki|rohirricki]].
+Źródłem westronu był język [[Ludzie|ludzi]] [[Númenor]]u, [[adûnaic]]. Początkowo używano go na wybrzeżach Śródziemia, gdzie osiedlili się [[Númenorejczycy]]. Stąd rozciągnął się na wschód. Używany przez [[Hobbici|hobbitów]], ludzi i [[krasnolud]]ów, a znany przez [[elf]]ów i [[Rohirrimowie|Rohirrimów]]. W tym języku można było się także porozumieć z wieloma dzikimi plemionami, lecz był on wtedy mocno okaleczony.<ref>{{DW|III7}}</ref><ref>{{PK|V5}}</ref> Język ten używany w [[Gondor]]ze był szlachetniejszy, natomiast hobbici mówili do wszystkich na "ty", wzbudzając tym wśród innych powszechne zdumienie.<ref>{{PK|V1}}</ref> Spokrewniony z westronem był język [[Nortowie|ludzi północy]]<ref>{{H|7}}</ref> i [[Język rohirricki|rohirricki]], a odmianą Wspólnej Mowy był dialekt [[hobbicki]].<ref>{{D|Języki}}</ref><ref>{{NO|8}}</ref>
-Z powodu przetłumaczenia na angielski znanych jest niewiele oryginalnych słów z tego języka<ref>C.Tolkien - [[The Peoples of Middle-earth]]</ref> Np. Frodo Baggins brzmiało w Westronie ''Mauro Labingi''.
+Z powodu przetłumaczenia na angielski znanych jest niewiele oryginalnych słów z tego języka.<ref>{{HS12|10}}</ref> Np. imię [[Frodo Baggins]] brzmiało w westronie ''Mauro Labingi''.
-Zobacz: [[Słownik Westronu]]
 ==Ciekawostki==
 *[[Czerwona Księga Marchii Zachodniej|Czerwona Księga]] została napisana w tym języku.
-*W książce "Ludy Śródziemia" C.Tolkien opisuje szczegółowo mowę opracowaną przez swojego ojca: ''Sóval Pháre'', która jest oryginalną "Mową Wspólną", wyjaśnia, że brzmienie podobne do angielskiego wynika z tego, że została ona przetłumaczona na angielski łącznie z nazwami własnymi, a także podaje wiele słów nieznanych z innych książek.
+*W książce ''[[Ludy Śródziemia]]'' [[Christopher Tolkien]] opisuje szczegółowo mowę opracowaną przez swojego ojca: ''Sóval Pháre'', która jest oryginalną "Mową Wspólną", wyjaśnia, że brzmienie podobne do angielskiego wynika z tego, że została ona przetłumaczona na angielski łącznie z nazwami własnymi, a także podaje wiele słów nieznanych z innych książek.
+==Zobacz też==
+* [[Słownik westronu]]
+{{przypisy}}
+[[Kategoria:Języki]]
-== Bibliografia ==
-<references />
 [[de:Westron]]
 [[en:Westron]]
+[[es:Oestron]]
 [[it:Ovestron]]
 [[ru:Вестрон]]