Edytujesz Théoden

{{Infobox/postać
|Imię             = Théoden
|Obraz            = Theoden.jpg
|Podpis pod obrazkiem = Théoden w adaptacji [[Peter Jackson|Petera Jacksona]]
|Tytuły = [[Królowie Rohanu|Król Rohanu]], Władca Rohanu, Władca Rohirrimów, Władca Meduseld
|Lata życia = [[TE 2948]] - [[TE 3019]]
|Rasa = [[Ludzie|Człowiek]]
|Kraina = [[Rohan]]
|Broń = [[Herugrim]]
|Kolor włosów = Biały (książka), Blond (film)
|Kolor oczu = Niebieski
|Rodzice = [[Thengel]], [[Morwena z Lossarnach]]
|Rodzeństwo = [[Théodwina]]; pozostałe trzy siostry
|Potomstwo = [[Théodred]] (syn),[[Éomer]] (siostrzeniec),[[Éowina]] (siostrzenica)
|Płeć = Mężczyzna
|Małżonek = [[Elfhilda]]|Inne imiona=Ednew

Władca Koni}}
'''Théoden '''([[TE 2948]] - [[TE 3019]]) – siedemnasty [[Królowie Rohanu|król]]
[[Rohan]]u. Był synem [[Thengel]]a i [[Morwena z Lossarnach|Morweny z Lossarnach]] oraz bratem [[Théodwina|Théodwiny]] (miał jeszcze trzy inne siostry), wujem [[Éomer]]a i [[Éowina|Éowiny]] oraz ojcem [[Théodred]]a. Był ostatnim potomkiem [[Eorl Młody|Eorla Młodego]] z drugiej dynastii władców Rohanu<ref name="a">{{D|A2}}</ref>. Posługiwał się mieczem [[Herugrim]].

== Biografia ==
Urodził się 2948 TE, jako najstarszy i jedyny syn Thengela i [[gondor]]skiej szlachcianki Morweny z Lossarnach. Jego ojciec był bliskim sojusznikiem Gondoru i członkiem dworu [[Namiestnik Gondoru|namiestnika]] [[Turgon (Namiestnik Gondoru)|Turgona]], jednak był skonfliktowany ze swym ojcem, a dziadkiem Théodena, [[Fengel]]em. Dlatego też wolał na stałe zamieszkać w Gondorze i nie wracać do ojczyzny, aby nie kontynuować sporów. Z tego powodu Théoden spędził beztroskie dzieciństwo w Gondorze, razem ze swymi czterema siostrami, gdzie nauczył się w pełni posługiwać [[sindarin]]em i [[westron]]em<ref name="a" />.

Na tron Rohanu wstąpił w 2980 roku [[Trzecia Era|Trzeciej Ery]], po śmierci swego ojca. Był jedynym synem Thengela, ale miał cztery siostry. Jedna z nich, Théodwina, mieszkała wraz z nim w [[Edoras]]. Poślubiła ona trzeciego [[Marszałek Rohanu|marszałka]] Rohanu [[Éomund]]a ze [[Wschodnia Bruzda|Wschodniej Bruzy]]. Para wzięła ślub w roku [[TE 2989|2989 Trzeciej Ery]]. Jednak niedługo potem oboje zginęli. Po ich śmierci Théoden zaopiekował się jej dziećmi: Éomerem i Éowiną. Sam poślubił [[Elfhilda|Elfhildę]], z którą miał jednego syna – Théodreda. Jego żona zmarła w czasie porodu<ref name="a" />.

=== Podczas Wojny o Pierścień ===
Gdy nadeszły czasy [[Wojna o Pierścień|Wojny o Pierścień]], Théoden panował już prawie 40 lat. Umysł władcy był zatruwany przez szpiega [[Saruman]]a – [[Gríma Gadzi Język|Grímę]]. Korzystając z tego, że król Rohanu nie mógł podejmować szybkich decyzji, Saruman zaatakował [[Brody na Isenie|brody na rzece Isenie]]. Wojska Rohanu stawiły jednak opór wrogowi. Podczas [[Pierwsza bitwa u brodów na Isenie|Pierwszej bitwy u brodów na Isenie]] jedyny syn króla – Théodred – został zabity. Sama bitwa nie została rozstrzygnięta. Gríma skutecznie opóźniał wyjście posiłków do brodów. Wykorzystując sytuację, Saruman znów zaatakował. Tym razem udało mu się rozbić wojska przeciwnika. Trochę przed [[Druga bitwa u brodów na Isenie|drugą bitwą na Isenie]] do Edoras przybył [[Gandalf]] wraz z [[Aragorn]]em, [[Legolas]]em i [[Gimli]]m. Czarodziejowi udało się wypędzić Grímę z dworu oraz uwolnić władcę od Sarumana. Dzięki temu król stanął do walki z siłami Curuníra. 

Dowodził armią Rohanu w [[Helmowy Jar|Bitwie o Helmowy Jar]], gdzie odniósł zwycięstwo<ref>{{DW|III7}}</ref>. Wkrótce powiódł swe wojska na pomoc Gondorowi<ref>{{PK|V3}}</ref> i wziął udział w [[Bitwa na Polach Pelennoru|Bitwie na Polach Pelennoru]]. W jej trakcie starł się z [[Czarnoksiężnik z Angmaru|Czarnoksiężnikiem z Angmaru]] i umarł, kiedy jego własny koń spadł na niego, przestraszony przez bestię [[Nazgûl]]a. Na polu bitwy został odnaleziony przez swą siostrzenicę Éowinę<ref>{{PK|V6}}</ref>. Jego następcą został Éomer<ref name="a" />.

== Etymologia ==
W fikcyjnej etymologii Tolkiena imię Théoden jest staroangielskim tłumaczeniem oryginalnego rohańskiego ''Tûrac'', starego słowa oznaczającego króla<ref>[[John Ronald Reuel Tolkien|J.R.R. Tolkien]], [[Christopher Tolkien]] (red.), ''[[Ludy Śródziemia]], "II. Dodatki o Językach"''</ref>. 

Epitet Ednew w języku staroangielskim oznacza "odnowiony, przywrócony", ponieważ został uwolniony od magii Sarumana.

Władca Koni był obelgą rzuconą przez Sarumana w stronę Théodena, gdy ten odrzucił jego ofertę pokoju i przyjaźni<ref>[[John Ronald Reuel Tolkien|J.R.R. Tolkien]], ''[[Władca Pierścieni]], [[Dwie Wieże]], "[[Głos Sarumana]]"''</ref>.

== Galeria ==
<gallery type="slideshow" position="center" widths="311">
Theoden2.jpg|Król Theoden
Theoden, Grima.jpg
Theodenridesforth.jpg
Theoden3.jpg
</gallery>

== Filmy ==
[[Plik:Uzdrowienie Theodena. "Władca Pierścieni- Dwie Wieże"|thumb|center|330px|Uzdrowienie Theodena]]

{{Poprzednik-następca
|Poprzednik = [[Thengel]]
|Tytuł = Król Rohanu
|Lata = [[TE 2980]] - [[TE 3019]]
|Następca = [[Éomer]]}}

{{Przypisy}}

[[Kategoria:Królowie Rohanu]]
[[Kategoria:Postacie Trzeciej Ery]]

[[de:Théoden]]
[[en:Théoden]]
[[es:Théoden]]
[[fr:Théoden]]
[[it:Théoden]]
[[nl:Théoden]]
[[ru:Теоден]]
[[sk:Théoden]]
[[uk: Теоден]]