Śródziemie Wiki
Advertisement
Tengwar

Tengwar (qya. litery) – pismo sarati stworzone przez Rúmila, udoskonalone przez Fëanora do postaci tengwaru. Jego nazwa pochodzi z quenyi i tłumaczy się ją jako litery.[1][2]

Informacje[]

Tengwar

Tengwar rozprzestrzenił się w Númenorze i w obszarach Śródziemia, gdzie porozumiewano się westronem i językiem elfów. Zapisuje się go za pomocą pędzelka lub pióra.

Budowa[]

Litery były ułożone w cztery serie (témar) i sześć rzędów (tyeller) oraz trzy rzędy liter dodatkowych (tehtar). Znaki składały się z trzonu (telco) i łuku (lúva). Formy 1, 2, 3, 4, były uznawane jako podstawowe formy – kolejne formy to tylko ich przekształcenia. Litera oznaczająca spółgłoskę to tengwa. Było trzydzieści sześć tengw. Samogłoski oznaczało się za pomocą akcentów, tzw. tehtarów, cyrkumfleksów oraz innych znaków diakrytycznych. Nazwy poszczególnych tengw oznaczają pierwszą spółgłoskę tego wyrazu np. t w tinco

Pismo Beleriandu[]

Bele

Pismo Beleriandu to specyficzny przykład zastosowania tengwaru do zapisu sindarinu. Sindarowie z Beleriandu na zachodzie Śródziemia, adaptując tengwar Fëanora do własnych potrzeb, zrezygnowali niemal całkowicie z tehtarów, oznaczając samogłoski tengwami. Jedyne zachowane tehtary to pojedyncza kropka nad nośnikiem (czasem używana dla oznaczenia dźwięku i), krótka tylda nad tengwą oznaczająca następujące w oraz dyftongi.

Zastosowanie tengwaru do zapisu języka polskiego[]

Zastosowanie tengwaru w języku polskim nie zostało podane przez Tolkiena, ani tym bardziej nie ma o tym wzmianki w żadnych opracowaniach, dlatego można teoretycznie zaproponować kilka różnych wariantów układu głosek. Dotyczy to zwłaszcza głosek specyficznych dla języka polskiego, ponieważ układ podstawowych spółgłosek mających swoje odpowiedniki w innych językach zazwyczaj nie podlega dyskusji.

Istnieją trzy główne metody zapisu:

  • metoda przedstawiona na stronie Tengwar Fëanora,
  • metoda Ryszarda "Galadhorna" Derdzińskiego,
  • metoda Miszki (gdzie samogłoski są zapisywane jak w piśmie Beleriandu)[3]
Pierscien

Inskrypcja Jedynego Pierścienia zapisana w tengwarze

Ciekawostki[]

Linki zewnętrzne[]

Przypisy

Advertisement