Istari
Olorin i Curumo w Amanie
Istari – pięciu lub więcej Majarów, którzy zostali wysłani przez Valarów do Śródziemia, ok. 1000 TE w celu pomocy ludziom i elfom w walce z siłami zła.
Historia[]
Istari mieszkali w Amanie i służyli pomocą Valarom, mając podobne cechy i zainteresowania do swoich opiekunów. Byli (jak wszyscy Majarowie) "istotami anielskimi", mogącymi przybierać różne postacie. Gdy Sauron zaczął nabierać mocy, Valarowie na naradzie uzgodnili wysłanie trzech emisariuszy. Liczba ta potem wzrosła do pięciu (Tolkien czasem sugeruje, że więcej, a czasem, że tylko pięciu). Ze względu na to, że Istari byli "wcielonymi aniołami", ich moc była ograniczona.
Po przybyciu do Śródziemia początkowo traktowano ich jak zwykłych, choć mądrych starców. Valarowie nie pozwoli im bowiem ujawniać prawdziwej postaci ani majestatu. Ich prawdziwa moc została ograniczona ciałami ludzkimi. Zakazano im też zdobywania władzy nad ludźmi i elfami za pomocą przemocy czy strachu. W wielu sytuacjach jednak mogli "pomagać" sobie magią. Zaczęto ich więc nazywać powszechnie czarodziejami. Nie starzeli się, choć z latami zmieniali swój wygląd. Posiadali moc większą od innych istot Śródziemia. Pojawiając się w zgrzebnych powłokach, mieli przede wszystkim służyć radą i namawiać do obrania dobrej drogi, starać się wszystkich zjednoczyć w miłości, wzajemnym zrozumieniu i wspólnej walce ze złem. Choć mieli świadomość skąd przybyli, to wspomnienie o Błogosławionym Królestwie zacierało się z czasem. Przyjmując cielesność ludzką, mogli też ulegać podszeptom zła (jak Saruman) lub dziwaczeć (jak Radagast). Stanowili widomy znak nieustannego zainteresowania Valarów Śródziemiem.
Znanych było pięciu, zaś najbardziej znanym z nich był Gandalf Szary.
Istari[]
- Olórin – szary czarodziej, znany jako Gandalf. Po walce z Balrogiem nazwany Gandalfem Białym. Jako jedyny w całości wypełnił swoją misję i w 1 roku czwartej ery odpłynął wraz z Powiernikami Pierścienia i elfickimi władcami do Amanu. Wybrał go sam Manwë.
- Curumo – biały czarodziej, znany głównie jako Saruman. Zdradził siły dobra i stanął po stronie Saurona. Przyjął wtedy tytuł "Saruman Wielu Barw". Za swoją główną siedzibę objął Isengard, który został zdewastowany podczas Ostatniego Marszu Entów. Zmarł jako nędznik. Wyznaczony przez Aulëgo, wziął ze sobą Radagasta ze względu na Yavannę.
- Aiwendil – bury czarodziej, zwany Radagastem. Większość swojego czasu poświęcał naturze. Jego siedziba znajdowała się w Rhosgobel w Mrocznej Puszczy. Wybrany przez Yavannę.
- Alatar i Pallando – błękitni czarodzieje, których los jest nieznany. Prawdopodobnie wyruszyli na wschód, do Easterlingów i tam zostali zabici lub (co jest mniej prawdopodobne) dołączyli się do Saurona. Byli nazywani też Morinehtarem i Rómestámem. Wysłani przez Oromëgo.
Etymologia[]
Słowo pochodzi od quenejskiego słowa istar, które można rozumieć jako "Członek bractwa skupiającego osoby posiadające i umiejące wykorzystać rozległą wiedzę historyczną oraz pełną orientację we wszelkich sprawach tego świata" w skrócie można powiedzieć "ci którzy wiedzą". Inną formą tego słowa jest forma sindarińska: ithron. Sam Tolkien uważał, iż słowo istar najtrudniej przetłumaczyć na język angielski, i że praktycznie nie ma jego odpowiednika.
