Pierwsza Era – czas w dziejach Ardy trwający od przebudzenia Elfów nad jeziorem Cuiviénen[1] do upadku Morgotha. Za jej początek czasami jest też uważane stworzenie Ardy lub powstanie Dwóch Drzew. Pierwsza Era znana jest również pod nazwą Dawnych Dni i odpowiada ona pierwszemu Tematowi Pieśni podanemu Ainurom przez Ilúvatara. Era Drzew pokrywa się częściowo z Pierwszą Erą. Każda Era, poczynając od Pierwszej a kończąc na Czwartej, opowiadała historie Dzieci Ilúvatara.
Chronologia[]
- 1050 r. Ery Drzew - przebudzenie Elfów nad jeziorem Cuiviénen.
- 1 PE - Stworzone przez Valarów Słońce po raz pierwszy oświetla Ardę.
- 52 PE - Finrod z pomocą krasnoludów rozpoczyna budowę Nargothrondu.
- 53 PE - Turgon odkrywa dolinę Tumladen.
- 60 PE - Ma miejsce Dagor Aglareb. Rozpoczyna się Oblężenie Angbandu. Atanatári ruszają na zachód.
- 64 PE - Turgon rozpoczyna budowę Gondolinu.
- 65 PE - Finrod buduje Barad Nimras.
- 75 PE - Finrod buduje Minas Tirith.
- Około 102 PE - zostaje ukończona budowa Nargothrondu.
- 116 PE - Zbudowany zostaje Gondolin.
- 150 PE - Krasnoludowie rozpoczynają handel w Beleriandzie.
- 155 PE - Atak na Hithlum zostaje odparty przez siły Fingolfina
- 260 PE - Glaurung atakuje Ard-galen, ale zostaje odegnany z powrotem do Angbandu.
- 305 PE - Bëor prowadzi ludzi do Beleriandu i spotyka Finroda.
- 341 PE - Narodziny Haldara i Halethy.
- 345 PE - Aredhela i Maeglin powracają do Gondolinu. Śmierć Eöla i Aredheli.
- 361 PE - Na świat przychodzi Andretha.
- 389 PE - Narodziny Hadora.
- 432 PE - Narodziny Berena.
- 445 PE - Narodziny Gil-galada.
- 455 PE - Morgoth przerywa Oblężenie Angbandu. Dochodzi do bitwy Dagor Bragollach. Śmierć Fingolfina. Fingon zostaje Wielkim Królem Noldorów. Thorondor zanosi Húrina i Huora do Gondolinu.
- 456 PE - Húrin i Huor powracają do Dor-lóminu.
- 457 PE - Upadek Minas Tirith, Orodreth ucieka do Nargothrondu. Forteca zmienia nazwę na Tol-in-Gaurhoth.
- 460 PE - Barahir i jego towarzysze giną, zdradzeni. Beren staje się wyrzutkiem.
- 464 PE - Narodziny Túrina Turambara w Dor-lóminie. Beren rusza do Doriathu i po raz pierwszy napotykaLúthien.
- 465 PE - Celegorm i Curufin zostają wygnani z Nargothrondu i ruszają do Himring. Beren i Finrod uwięzieni na Wyspie Wilkołaków. Finrod ponosi śmierć, lecz Beren zostaje ocalony przez Lúthien.
- 466 PE - Beren i Lúthien zdobywają Silmaril. Beren ginie, lecz Lúthien przekonuje Mandosa do przywrócenia mu życia. Oboje wracają do życia na wyspie Tol Galen.
- 469 PE - Śmierć Urweny.
- 471 PE - Narodziny Tuora.
- 472 PE - Ma miejsce bitwa Nírnaeth Arnoediad. Śmierć Huora i Fingona. Húrin pojmany przez Morgotha.
- Około 473 PE - Narodziny Niënor. Śmierć Ríany.
- 475 PE - Narodziny Diora.
- 494 PE - Przekucie Gurthanga i wręczenie go Túrinowi.
- 495 PE - Upadek Nargothrondu. Przybycie Tuora do Gondolinu.
- 497 PE - Dior żeni się z Nimloth.
- 499 PE - Śmierć Glaurunga. Ginie Túrin Turambar i Nienor.
- 500 PE - Narodziny Elwingi.
- 502 PE - Śmierć Thingola, splądrowanie Doriathu przez krasnoludy z Nogrodu. Meliana powraca do Valinoru.
- 503 PE - Ostateczna śmierć Berena i Lúthien. Dior otrzymuje Silmaril. Śmierć Húrina.
- 504 PE - Narodziny Eärendila, śmierć Morweny.
- 506 PE - Odnowiony przez Diora Doriath zostaje zniszczony. Śmierć Diora, Nimloth, Celegorma, Curufina i Caranthira. Elwinga ucieka z Silmarilem do Ujścia Sirionu.
- 510 PE - Przez zdradę Maeglina dochodzi do upadku Gondolinu. Glorfindel ginie w walce z Balrogiem. Ecthelion zabija Gothmoga, władcę Balrogów. Śmierć Turgona.
- 525 PE - Narodziny Elronda i Elrosa.
- 538 PE - Podczas nieobecności Eärendila, pozostali synowie Fëanora atakują mieszkańców Ujścia Sirionu, próbując odzyskać Silmaril. Śmierć Amroda. Elwinga rzuca się do morza, lecz Ulmo zanosi ją z powrotem do Eärendila. Ten wypływa do Amanu, by prosić o pomoc Valarów.
- Od 545 do 587 PE - Wojna Gniewu, wygnanie Morgotha do Pustki. Zatopienie Beleriandu. Zdobyte przez Maedhrosa i Maglora Silmarile zostają zagubione w otchłaniach morza i ziemi. Elfowie osiedlają się na Tol Eressëa.
Dodatkowe informacje[]
Na Śródziemiu Wiki dla ułatwienia 1 rok Lat Słońca oznacza 1 rok Pierwszej Ery, zgodnie z zasadą zaproponowaną przez Roberta Fostera.
Przypisy
- ↑ J.R.R. Tolkien, red. Christopher Tolkien, Historia Śródziemia t. X, Morgoth's Ring, "The Annals of Aman".