“ | Pippin patrzył z podziwem, gdy nagle szare mury zbielały i zarumieniły się od porannej zorzy, słońce wychynęło nad cienie wschodu i wiązka promieni objęła gród. Hobbit krzyknął z zachwytu, bo wieża Ectheliona, wystrzelająca pośród ostatniego i najwyższego kręgu murów, rozbłysła na tle nieba jak iglica z pereł i srebra, smukła, piękna, kształtna, uwieńczona szczytem iskrzącym się jak kryształ. Z blanków powiały białe chorągwie, trzepocząc na rannym wietrze | ” |
—"Powrót Króla" |
Minas Tirith lub Minas Anor (sin. Wieża Czat, roh. Mundburg) – stolica Gondoru, jedno z największych i najważniejszych miast całego Śródziemia. Bliźniacza wieża Minas Ithil.
Historia[]
Minas Anor[]
Miasto zbudowane przez númenorejskich wygnańców przybyłych do Śródziemia, jako bliźniacza wieża Minas Ithil. Było siedzibą Anáriona, który umieścił w mieście jeden z palantírów, oraz stolicą prowincji Anórien, a później rodu królów Gondoru i jego namiestników oraz stolicą Gondoru. Miasto pierwotnie zwane było Minas Anor (sin. Wieża Słońca).
W czasie wojny z Mordorem stolica Gondoru Osgiliath i Minas Anor były oblegane przez siły Saurona, jednakże Anárion zdołał odepchnąć nieprzyjaciela w góry. Wiedział, że nie obroni się długo bez wsparcia. Siły Gondoru dołączyły się do Ostatniego Sojuszu i uczestniczyły w bitwie na Dagorlad i podczas Oblężenia.
Po zakończeniu wojny z Mordorem Isildur spędził w Minas Anor całe dwa lata, umacniając granice Gondoru. Wydał tam Nakaz Isildura i spisał dokument opisujący wygląd i działanie Jedynego Pierścienia. Na pamiątkę poległego brata Anáriona posadził w jego siedzibie ocaloną z Minas Ithil sadzonkę Białego Drzewa. Białe Drzewo Gondoru od tej chwili stało się symbolem południowego królestwa i herbem.
Od czasów króla Ostohera (420 TE) zawiązał się zwyczaj przenoszenia się w lecie do Minas Anor króla, rodziny królewskiej i dworu, a na pozostałe miesiące do stolicy Osgiliath. Tym samym Minas Anor zostało rozbudowane i odtąd było letnią rezydencją. Przez lata było drugim największym miastem Gondoru i drugim najważniejszym. W wyniku Wielkiego Moru Osgiliath wyludniło się i król Tarondor przeniósł stolicę do Minas Anor. Po tym w mieście przechowywano archiwa dotyczące Westernesse i wiele innych ważnych pism, z których korzystali m.in. Saruman i Gandalf.
Minas Tirith[]
Gdy Minas Ithil zostało przejęte przez Upiory Pierścienia i nazwane Minas Morgul, stolica została nazwana Minas Tirith (Wieżą Czat), jako że od tej pory stało ono na straży, broniąc Gondoru przed złem nadciągającym z Mordoru. W 1900 roku Calimehtar wybudował Białą Wieże, którą kilkaset lat później odnowił i odbudował namiestnik Ecthelion. W 2872 obumarło Białe Drzewo, lecz nie znaleziono sadzonki i pozostawiono martwy pień[1].
Podczas Wojny o Pierścień atak na Minas Tirith był jednym z głównych celów Saurona. Denethor, który spodziewał się ataku, pospiesznie nakazał odbudowaćRammas Echor. W tych czasach w grodzie mieszkała zaledwie połowa ludzi mogących się pomieścić. Dwunastego marca Faramir został zmuszony do wycofania się z Osgiliathu na Strażnice. Doszło do oblężenia miasta, a następnie pod murami Minas Tirith doszło do bitwy na Polach Pelennoru, w której udział wzięła część Drużyny Pierścienia. Piętnastego marca przybyła odsiecz Rohirrimów i kompanii Aragorna, a Imrahil z częścią armii wyszedł z grodu, aby wesprzeć sojuszników. Kiedy Armia Zachodu wyruszała na Dagorlad, Imrahil zastępował chorego Faramira na stanowisku namiestnika. W mieście pozostawiono załogę zabezpieczającą przed atakiem Mordoru z tyłu.
Czwarta Era[]
Aragorn został koronowany przez Gandalfa na polach Pelennoru. Na Placu Wodotrysku posadzono nowe Białe Drzewo znalezione na stokach Mindolluiny, a stare zostało złożone w Rath Dínen. Minas Tirith stało się jedną ze stolic Zjednoczonego Królestwa. Krasnoludowie pod wodzą Gimliego zbudowali nową bramę z mithril, a w mieście pojawiły się fontanny i drzewa[2].
Po Wojnie o Pierścień wieża została z powrotem przemianowana na Minas Anor, zaś Minas Morgul zostało zburzone.
Charakterystyka[]
Minas Tirith zostało zbudowane na Amon Tirith, wzgórzu łączącym się wąskim ramieniem z Mindolluiną. Właśnie tam znajdowało się Rath Dínen, do którego można było dojść ścieżką zaczynającej się w Fen Hollen. Miasto wznosiło się na wysokość czterystu metrów ponad polami Pelennoru, które były otoczone murem zwanym Rammas Echor. Gród zbudowany był na siedmiu poziomach otoczonych białymi murami. Główny mur obronny (pierwszy) stworzono z czarnego kamienia podobnego do materiału, z którego zbudowano Orthank. Mur ten nazwano othramem, a w nim znajdowała się Wielka Brama. Za Bramą leżał dziedziniec miasta, a na jego końcu, aż na wysokość siódmego poziomu, wznosiła się skalna ostroga. Ostroga dzieliła każdy z murów (prócz othramu i muru cytadeli) na pół, z jednej połowy poziomu na drugą dostać się można było przez tunel przewiercony przez ostrogę. Każdy krąg miał oddzielną bramę. Wielkie Wrota wychodziły na wschód, druga brama na południowy wschód, trzecia na północny wschód i tak dalej[3].
Za bramą Cytadeli (siódmy poziom) znajdował się plac z fontanną, gdzie rosło Białe Drzewo. W Cytadeli wznosiła się także Biała Wieża Ectheliona. Miała ona pięćdziesiąt sążni (około stu metrów), była w niej sala tronowa, pomieszczenia dla straży Cytadeli, ukryta komnata, gdzie przechowywano palantír, oraz wiele innych sal. Tu też zapewne znajdowało się archiwum ze zwojami. Za murami Cytadeli stał pałac królewski, a wokół Placu Wodotrysku inne budynki m.in. Wielka Sala Uczt oraz dom, w którym zamieszkał Gandalf i Pippin w czasie ich pobytu w mieście. O innych budynkach znajdujących się w stolicy Gondoru wiemy niewiele. Tolkien wymienia starą oberżę na pierwszym poziomie przy ulicy Latarników, która to ulica wychodzi na Wielką Bramę. W mieście leżały także Domy Uzdrowień w szóstym kręgu oraz domy dla posłańców i stajnie dla ich koni (na tym samym poziomie).
Podczas bitwy na Polach Pelennoru Wielka Brama została zburzona. Po zakończeniu wojny krasnoludy z Ereboru (zapewne kolonia Gimlego w Aglarond) wykonały nową bramę ze stali i mithrilu. Po Wojnie o Pierścień, na początku Czwartej Ery Śródziemia wieża została z powrotem przemianowana na Minas Anor, zaś Minas Morgul zostało zburzone.
Kreacje w adaptacjach[]
W trylogii Władca Pierścieni Petera Jacksona koronacja Aragorna odbyła się w Cytadeli, w książce na Polach Pelennoru. Rammas Echor został pominięty, pierwszy mur miasta jest wykonany z białego kamienia a nie czarnego. Do Grobowców prowadzi droga przez most, natomiast w książce aleja, otoczona z dwóch stron murem, wiedzie przez zbocze. Białe Drzewo odżywa po koronacji Aragorna, w książce znaleziono nową sadzonkę na stokach Mindolluiny. W filmie Sala tronowa nie znajduje się w Wieży, lecz osobnym budynku.
Ithil (sin. Księżycowa Wieża) → Morgul (sin. Wieża Złych Czarów)
Amon Dîn • Anduina • Anfalas • Belfalas • Białe Góry • Bród na Erui • Calembel • Calenhad • Celos • Ciril • Dol Amroth • Dor-en-Ernil • Drúadan • Edhellond • Eilenach • Emyn Arnen • Erech • Erelas • Erui • Ethring • Ethir Anduin • Gilraina • Gwathló • Halifirien • Harnen • Ithilien • Lamedon • Lebennin • Lefnui • Linhir • Lossarnach • Mering • Minas Tirith • Mindolluina • Min-Rimmon • Morgulduina • Morthond • Nardol • Osgiliath • Pinnath Gelin • Poros • Ringló • Serni • Siedem Rzek • Szary Las • Tolfalas • Zatoka Belfalas |
Przypisy
- ↑ J.R.R. Tolkien, Władca Pierścieni, "Powrót Króla", Dodatek A Kroniki królów i władców, "Królowie Númenoru", Królestwa na wygnaniu, Linia Południowa: Spadkobiercy Anáriona
- ↑ J.R.R. Tolkien, Władca Pierścieni, Powrót króla, „Namiestnik i król”
- ↑ J. R. R. Tolkien, Władca Pierścieni, Powrót króla, "Minas Tirith"