Śródziemie Wiki
Advertisement
Maedhros

Maedhros - autorstwa Grzegorza Wlazło

Maedhroself ze szczepu Ñoldorów; syn Fëanora, zwany Wysokim. Przez krótki czas Najwyższy Król tego szczepu.

Historia[]

W Valinorze[]

Maedhros urodził się w czasach Ery Drzew jako najstarsze dziecko swoich rodziców. Jeszcze podczas pobytu w Amanie przyjaźnił się z Fingonem. Kiedy Morgoth ukradł Silmarile i uciekł do Śródziemia, Fëanor i wszyscy jego synowie złożyli Przysięgę, że odbiorą klejnoty i zemszczą się na wszystkich, którzy zatrzymają je dla siebie. Z powodu tej Przysięgi Maedhros razem z ojcem, braćmi i niektórymi Ñoldorami wyruszył do Beleriandu w pierwszym hufcu biorących udział w exodusie. Aby przekroczyć Belegaer, potrzebowali jednak statków, które uprowadzili z przystani Telerich na skutek Bratobójstwa w Alqualondë i z powodu tego czynu zostali wszyscy poddani Wyrokowi Mandosa. Po potajemnej ucieczce wraz z Fëanorem i jego najbliższymi poplecznikami, Maedhros znalazł się w Śródziemiu. Spodziewał się, że jego ojciec odeśle statki z powrotem, tak by mógł z nich skorzystać hufiec Fingolfina, toteż gdy te rozkazano podpalić, stał samotnie na uboczu[1].

Po przybyciu do Śródziemia[]

Po przybyciu do Śródziemia najstarszy syn Fëanora, tak jak jego hufiec, wędrował brzegiem Zatoki Drengist dopóki nie doszli do Mithrimu. Założyli tam obóz na północnym brzegu jeziora o tej samej nazwie, jednak nie urządzili go całkowicie, bo zaatakowały ich oddziały Morgotha, rozpoczynając bitwę Dagor-nuin-Giliath. Maedhros najpierw bronił się w Hithlumie, a po rozbiciu armii wroga zapewne ścigał ją po Ard-galen. Kiedy natomiast na Dor Daedeloth otoczony został Fëanor, jego synowie pospieszyli mu z posiłkami i przepędzili atakujących Balrogów. Uratowany zmarł jednak od poniesionych obrażeń[2]. Maedhros odziedziczył tytuł Najwyższego Króla Ñoldorów.

Wkrótce potem u synów zmarłego zjawili się posłowie z Angbandu, chcąc zawrzeć pokój i zaoferować zwycięzcom jeden Silmaril. Maedhros namówił swoich braci, żeby udali zainteresowanie tą propozycją i stawili się na spotkanie z emisariuszami. Jednak była to pułapka, w którą Maedhros wpadł. Jego eskorta była wprawdzie liczniejsza niż ustalono, lecz wróg (który też zabrał ze sobą dodatkowe siły) wciąż miał po swojej stronie przewagę liczebną oraz Balrogów. Oddział Najwyższego Króla został całkowicie zniszczony, a on sam zabrany do Angbandu jako zakładnik. Morgoth znów skontaktował się z synami Fëanora, tym razem żądając powrotu Ñoldorów do Valinoru lub wycofania się na dalekie południe w zamian za zakładnika. Ze względu na świadomość, że wróg nie zamierza spełnić danej obietnicy oraz złożoną przysięgę propozycja została odrzucona. Maedhros został poddany torturom i przykuty do jednego ze zboczy Thangorodrimu za prawą rękę[3].

Kiedy do Beleriandu przybył hufiec Fingolfina, zaatakował on bezpośrednio Angband. Maedhros usłyszał trąby oddziałów stryja i próbował zwrócić na siebie uwagę krzycząc, lecz nie usłyszano go, a wojska Ñoldorów wycofały się nad jezioro Mithrim, poznawszy siłę twierdzy Morgotha. Dopiero Fingon, syn Fingolfina, ze względu na przyjaźń z Maedhrosem i chęć skończenia z waśnią między gałęziami rodu Finwëgo, samodzielnie wybrał się na poszukiwanie kuzyna. Dzięki temu, że zaśpiewał pieśń o Valinorze, a więzień mu odpowiedział, pierwszemu udało się znaleźć drugiego, jednak dostęp do ściany, do której przykuto Maedhrosa, był niemożliwy. Ten był już tak umęczony, że prosił o śmierć. Fingon rzeczywiście zastrzeliłby go z łuku, lecz ponieważ tuż przed strzałem poprosił o pomoc Manwëgo, który litował się jeszcze nad losem Ñoldorów, otrzymał pomoc od orła Thorondora, który powstrzymał rękę strzelca i zaniósł go do ściany z więźniem. Mimo to Fingon nie mógł uwolnić ręki z obręczy. Maedhros znów chciał umrzeć, lecz jego kuzyn odrąbał mu zamiast tego dłoń i na skrzydłach Thorondora zaniósł z powrotem do obozu w Mithrimie. Mimo odniesionych ran, Najwyższy Król ocalał za sprawą wpływu, jaki pobyt w Valinorze wciąż wywierał na jego ciało. Nauczył się walczyć lewą ręką tak, że stał się jeszcze lepszym szermierzem niż dotąd[4].

Fingon's rescue of Maedhros

Fingon i Thorondor ratują Maedhrosa

Następnie Maedhros abdykował z godności Najwyższego Króla Ñoldorów na korzyść Fingolfina, zrzekając się przy tym dziedziczenia tego tytułu wśród potomków Fëanora. Oprócz tego poprosił o wybaczenie pozostawienia części Ñoldorów w Aramanie[5]. Dodatkową rekompensatą stały się przewiezione do Losgaru konie, podarowane Fingolfinowi i Fingonowi[6].

Jakiś czas potem władcy Ñoldorów zebrali się na wspólnej naradzie w Mithrimie, gdyż Angrod, wysłany przez Finroda do Thingola, by opowiedzieć mu o swoim szczepie i jego historii, wrócił z odpowiedzią dotyczącą ziem, na jakich Ñoldorowie mieli prawo się osiedlić. Maedhros, widząc oburzenie swoich braci i spostrzeżenia o oschłości odpowiedzi wśród innych, rzekł ze śmiechem, że król Doriathu odstępuje te ziemie, w których nie ma władzy. Caranthir jednak ostro skrytykował sam fakt samodzielnych rokowań synów Finarfina z Thingolem, czym zagniewał Angroda na tyle, iż ten opuścił zebranie. Maedhros przywołał brata do porządku i narada zakończyła się, lecz zasiała obawy wśród Ñoldorów, czy nieopanowany gniew synów Fëanora nie będzie wybuchał w najgorszych momentach dla ich ludu[7].

Założenie własnego państwa, Uczta Pojednania i Dagor Aglareb[]

Niedługo po tym wydarzeniu Maedhros i jego bracia ruszyli na wschód, by założyć swoje państwa. Początkowo osiedlili się razem (oprócz Caranthira) na obszarze nazwanym Marchią Maedhrosa, ze stolicą na wzgórzu Himring, gromadząc wokół siebie licznych Ñoldorów, którzy zechcieli się do nich przyłączyć. Z czasem młodsi bracia Maedhrosa pozakładali własne państwa, wciąż jednak pod jego zwierzchnictwem[8]. Kontakty z pobratymcami z zachodniego Beleriandu były sporadyczne, o ile nie chodziło o prośby o pomoc. Być może był to sposób Maedhrosa na zapobieżenie dalszym konfliktom wewnątrz szczepu. Ponadto chciał on przyjąć na siebie pierwszy impet ewentualnej napaści Morgotha. Utrzymywał w tym czasie przyjazne stosunki z pozostałymi wodzami z rodu Finwëgo, których czasem odwiedzał i z którymi się naradzał[9].

Dwadzieścia lat później, w 20 lub 21 roku Pierwszej Ery Maedhros i Maglor oraz ich wojownicy reprezentowali potomków Fëanora na Mereth Aderthad[10].

Gdy minęło następnych czterdzieści lat Morgoth znów zaatakował. Zaczęła się Dagor Aglareb. Kiedy pozostali władcy tropili oddziały orków, które wtargnęły do Beleriandu, Maedhros i Fingolfin oskrzydlili główną armię nieprzyjaciela, która maszerowała w kierunku Dorthonionu. Odnieśli zwycięstwo, w pościgu za pokonanym przeciwnikiem dochodząc aż w pobliże bramy Angbandu, rozpoczynając jego oblężenie, które trwało prawie czterysta lat.

Długi Pokój[]

Ponad trzysta lat po przybyciu do Beleriandu Maedhros, Maglor i Finrod wybrali się na wspólne polowanie. Finrod, który udał się na samodzielną wyprawę, spotkał właśnie przybyłych do Beleriandu Ludzi[11].

Kiedy jakiś czas potem podczas dyskusji wśród ludzi mieszkających w Estoladzie na temat możliwości i celu dalszych wędrówek szpieg Morgotha podszył się pod Amlacha, jednego z wodzów, usiłując poróżnić ludzi i elfów, ten zmienił swoje nastawienie do podróży, której był zwolennikiem i przystał na służbę do Maedhrosa, chcąc zemścić się na Morgocie za jego kłamstwa[12].

Od Bitwa Nagłego Płomienia do Bitwy Nieprzeliczonych Łez[]

Podczas Dagor Bragollach, która wybuchła zimą 455 roku Pierwszej Ery, Maedhros, mimo nagłości ataku, obronił z własnymi wojskami swoją Marchię, między innymi z powodu paniki, jaką wzbudzał wśród orków. Wokół niego zaczęli skupiać się najdzielniejsi elfowie z innych krain Beleriandu Wschodniego. Chociaż Maedhros na jakiś czas odbił straconą przez Celegorma i Curufina Przełęcz Aglon, zamykając wrogom dostęp do głębi terytorium Beleriandu, konne oddziały synów Fëanora zostały rozgromione przez Glaurunga na równinie Lothlann. Smok spustoszył wcześniej Szczerbę Maglora, który również schronił się u Maedhrosa[13].

Kilka lat później do Beleriandu przybyli Easterlingowie, z którymi Maedhros zawarł przymierze z Bórem i Ulfangiem. Synowie pierwszego przystali do Maedhrosa i Maglora, zaś drugiego – do Caranthira[14].

Po tym, jak Lúthien, więziona w Nargothrondzie przez Celegorma i Curufina uciekła, Thingol wysłał do Maedhrosa list, w którym chciał, aby ten wraz z braćmi pomógł mu w poszukiwaniach córki, skoro to dwóch synów Fëanora nie zapewniło jej schronienia i powrotu do domu[15]. Po zakończeniu wyprawy po Silmaril, Maedhros, wciąż związany przysięgą jak jego bracia, wysłał wspólnie z nimi żądanie do Menegrothu dotyczące oddania Silmarila. Zostało ono odrzucone, mimo groźby, że Doriath zostanie wrogiem synów Fëanora, gdy ci wrócą zwycięscy z wojny z Morgothem. Maedhros zaniechał dalszego dążenia w tym kierunku. Mimo wszystko nabrał jednak otuchy, wynikającej z faktu, że Beren wraz z Lúthien udowodnili, iż Morgoth nie jest nietykalny. Chcąc zapobiec rozbiciu ñoldorskich państw jedno po drugim, zapoczątkował sojusz – Ligę nazwaną jego imieniem, której wojska stanowiły stronę Nírnaeth Arnoediad. Jego wojska weszły w skład wschodniej części sprzymierzonych sił, a sam Maedhros objał nad nią generalne dowództwo[16].

Walki zaczęły się cztery dni przed właściwą bitwą, kiedy to wschodnie skrzydło wypędziło orków z północy Beleriandu i przejściowo zdobyło Dorthonion. Kiedy wszystkie siły zostały już zebrane, Maedhros zamierzał pomaszerować na Angband i odciągnąć uwagę sił Morgotha od zachodniej armii, dowodzonej przez Fingona. Plany te pokrzyżował podstęp Uldora, który fałszywie podsunął Maedhrosowi myśl, że Morgoth może zaatakować pierwszy. Gdy wreszcie wyruszyli, armia Fingona była już w okrążeniu. Wschodnie oddziały zaatakowały wrogów od tyłu, ale rezerwy, jakie wykorzystał wtedy Morgoth oraz zdrada Easterlingów sprawiły, że wojska elfów, krasnoludów i ludzi zostały ona rozbita. Bitwa była przegrana, a Maedhros i jego bracia ranni, lecz wszyscy przeżyli. Razem zbiegli ku Górze Dolmed z niedobitkami ich, a potem rozdzielili się i błąkali po podnóżach Ered Luin lub w Ossiriandzie[17]. Maedhros zaś zbiegł na Amon Ereb, gdzie zamiekszał[18].

Drugie i Trzecie Bratobójstwo[]

Po rozproszeniu związanym z poniesioną klęską synowie Fëanora zgromadzili się ponownie po odnowieniu przez Diora Królestwa Doriathu, i wieściach, że posiada jednego Silmarila, widząc w tym szanse dla choćby częściowego wypełnienia złożonej przysięgi. Wysłali posłów, aby Dior oddał im klaejnot, ale nie doczekali się odpowiedzi. W tej sytuacji Celegorm skłonił braci do ataku na Doriath. Wykonali ten plan w połowie zimy 506 roku Pierwszej Ery. Poległ Dior, jego żona, a także Caranthir, Celegorm i Curufin. Słudzy Celegorma porzucili w lesie synków Diora, Eluréda i Elurína. Maedhros ostro się temu sprzeciwił, szukał nawet dwójki zaginionych, lecz nie odnalazł ich[19]. Gdy doszła go wieść, że Elwinga uszła z życiem i ma przy sobie Silmaril, powstrzymał się od natychmiastowego ścigania jej z żalu nad popełnionym Drugim Bratobójstwem. Z czasem brzemię przysięgi stało się dla niego i jego pozostałych przy życiu braci zbyt ciężkie i znów domagali się Silmarila – tym razem od mieszkańców Przystani Sirionu, gdzie przebywał artefakt. Raz jeszcze spotkała ich odmowa, toteż zaatakowali Przystań, doprowadzając do Trzeciego Bratobójstwa. Elwinga ponownie uciekła im jednak z klejnotem, Ulmo przemienił ją bowiem w białego ptaka, dzięki czemu odnalazła żeglującego Eärendila[20].

Schyłek życia i śmierć[]

Maedhros i Maglor, dwaj ostatni synowie Fëanora nie usłuchali wezwania Eönwëgo wydanego po Wojnie Gniewu do opuszczenia Śródziemia przez elfów. Zamiast tego zamierzali podjąć się ostatniej próby zdobycia dwóch odebranych Morgothowi Silmarili. Wysłali wiadomość do Eönwëgo, aby ten oddał im klejnoty, lecz odpowiedź był odmowna. Majar argumentował, że poprzez zło, jakiego dokonali synowie Fëanora, stracili prawo do posiadania tych dzieł ich ojca. Dał im możliwość powrotu do Valinoru, aby Valarowie rozstrzygnęli o ich losie. Maglor chciał przystać na tą ofertę, lecz Maedhros w końcu przekonał go do tego, by spełnić ich wcześniejszy plan zdobycia Silmarili samemu. Bracia przemknęli do obozu Eönwëgo w przebraniu, zabili wartowników i zabrali klejnoty, jednak te zadawały Maedhrosowi ból nie do zniesienia. W rozpaczy, że jego przysięga okazała się daremna rzucił się do ognistej przepaści wraz ze zdobyczą[21].

Charakterystyka[]

Maedhros jest opisywany jako wyróżniający się ponadprzeciętnym wzrostem[22]. Ponadto analiza znaczeń jego imienia matczynego i epessë pozwala nam wnioskować, że był zaliczany do piękniejszych spośród elfów oraz że miał kasztanowe bądź rude włosy.

Charakter Maedhrosa jest dosyć złożony. Z jednej strony potrafił być ostrożny i taktowny i starał się zatrzymywać rodzące się konflikty na różne sposoby[23], nieobca była mu też litość czy żal, lecz z drugiej był gotów zaryzykować wszystko dla wypełnienia przysięgi, nawet gdy ta go przygniatała i prowadziła od bratobójstwa do bratobójstwa.[24]

Etymologia[]

Ojcowskie imię Maedhrosa brzmi Nelyafinwë („trzeci Finwë”), ponieważ jego dziadek i ojciec mieli wspólne imię Finwë. Nelya to przymiotnik quenejski oznaczający „trzeci".

Jego matczyne imię brzmiało Maitimo („Dobrze ukształtowany”), ponieważ był znany ze swojej cielesnej urody.

Jego bracia i inni krewni dali mu epessë Russandol („Miedziany wierzch”), nawiązując do ciemnorudych włosów, które odziedziczył po swoim dziadku Mahtanie.  To imię wyraźnie wywodzi się od przymiotnika russa ("rudy"). W związku z tą nazwą warto również zauważyć, że Maedhros nosił miedziany diadem.

Inne wersje Legendarium[]

W książce Beren i Lúthien Maedhros nosi nieco zmienione imię Maidros[25].

Poprzednik:
Fëanor
Najwyższy król Noldorów
PE 1 - PE 1
Następca:
Fingolfin


Przypisy

  1. J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Silmarillion, Quenta Silmarillion, Ucieczka Noldorów
  2. J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Silmarillion, Quenta Silmarillion, Powrót Noldorów
  3. J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Silmarillion, Quenta Silmarillion, Powrót Noldorów
  4. J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Silmarillion, Quenta Silmarillion, Powrót Noldorów
  5. J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Silmarillion, Quenta Silmarillion, Powrót Noldorów
  6. J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Silmarillion, Quenta Silmarillion, Beleriand i jego królestwa
  7. J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Silmarillion, Quenta Silmarillion, Powrót Noldorów
  8. J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Silmarillion, Quenta Silmarillion, Beleriand i jego królestwa
  9. J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Silmarillion, Quenta Silmarillion, Powrót Noldorów
  10. J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Silmarillion, Quenta Silmarillion, Powrót Noldorów
  11. J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Silmarillion, Quenta Silmarillion, Ludzie przybywają na Zachód
  12. J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Silmarillion, Quenta Silmarillion, Ludzie przybywają na Zachód
  13. J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Silmarillion, Quenta Silmarillion, Zniszczenie Beleriandu i śmierć Fingolfina
  14. J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Silmarillion, Quenta Silmarillion, Zniszczenie Beleriandu i śmierć Fingolfina
  15. J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Silmarillion, Quenta Silmarillion, Beren i Lúthien
  16. J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Silmarillion, Quenta Silmarillion, Piąta Bitwa: Nírnaeth Arnoediad
  17. J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Silmarillion, Quenta Silmarillion, Piąta Bitwa: Nírnaeth Arnoediad
  18. J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Silmarillion, Quenta Silmarillion, Beleriand i jego królestwa
  19. J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Silmarillion, Quenta Silmarillion, Zniszczenie Doriathu
  20. J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Silmarillion, Quenta Silmarillion, Podróż Eärendila i Wojna Gniewu
  21. J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Silmarillion, Quenta Silmarillion, Podróż Eärendila i Wojna Gniewu
  22. J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Silmarillion, Quenta Silmarillion, Eldamar i książęta Eldalië, ludu Eldarów
  23. J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Silmarillion, Quenta Silmarillion, Powrót Noldorów
  24. J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Silmarillion, Quenta Silmarillion, Podróż Eärendila i Wojna Gniewu
  25. J.R.R.Tolkien, Christopher Tolkien(red.), Beren i Lúthien, „Powrót Berena i Lúthien według «Quenta Noldorinwa»”, ISBN 978-83-8123-073-5
Advertisement