List 15

List 15 – list napisany przez J.R.R. Tolkiena do wydawnictwa Allen & Unwin 31 sierpnia 1937 roku.

Streszczenie

Tolkien załączył ostatnią ze swoich kolorowych ilustracji do amerykańskiego wydania Hobbita (Pagórek: Hobbiton-Za-Wodą, w zamierzeniu jako okładka). Poprosił Allen & Unwin o przesłanie go do Houghton Mifflin, jeśli zostanie uznany za akceptowalny, a także o wyjaśnienie im, że pierwsze trzy przesłane przez niego ilustracje były próbkami nieprzeznaczonymi do publikacji. Tolkien, który miał trudności finansowe z powodu wydatków na leczenie, poruszył kwestię wynagrodzenia za swoją pracę jako ilustrator. Podkreślił, że chociaż firma Allen & Unwin okazała się bardzo przychylna, więc chętnie wykonał dla nich ilustracje bezpłatnie, Houghton Mifflin sprawił wiele niepotrzebnych kłopotów i wydawnictwo musiałoby zapłacić amerykańskim ilustratorom, gdyby zdecydowali się pójść tą drogą. Jego sytuacja była taka, że nawet bardzo niewielka opłata byłaby błogosławieństwem, ale Tolkien miał nadzieję, że publikacja Hobbita okaże się na tyle skuteczna, że mu pomoże – niedawno otrzymał referencje od profesorów George’a Gordona i R.W. Chambersa oraz redaktora Oxford Magazine, które zapowiadały się umiarkowanie dobrze.

W obszernym postscriptum Tolkien zamieścił "komentarz" do słów biograficznych, które Allen i Unwin umieścili na skrzydełku obwoluty Hobbita. Chociaż uznał, że jest to jedynie niewielka obawa, poczuł się jednak zmuszony do skorygowania niektórych błędów rzeczowych i miał nadzieję, że Allen & Unwin przyjmą to z dobrym humorem. Fragmenty, o których mowa to:

"Pokój dziecięcy" – Tolkien uważał, że oznacza to, że książka jest skierowana do młodszych dzieci niż w rzeczywistości. Powiedział, że choć jego najstarszy syn, mając trzynaście lat, lubił ją, to powieść mogłaby się nie spodobać młodszym czytelnikom.

"Manuskrypt... został pożyczony przyjaciołom w Oksfordzie i czytany ich dzieciom" – Tolkien wyjaśnił, że tylko jedno dziecko czytało rękopis przed Unwinem, żadnemu nie kazano go czytać i że |ściśle narzucano to przyjaciołom przeze mnie", zamiast pożyczać.

"Narodziny Hobbita bardzo mocno przypominają narodziny Alicji w Krainie Czarów. Tutaj znowu w grę wchodzi profesor zawiłej dziedziny." – przyznając jednocześnie, że filologię można uznać za "zawiłą" jak matematykę (przedmiot autora – Lewis Carroll/Charles Dodgson), Tolkien argumentował, że literatura staroangielska jest o wiele bardziej istotna. W każdym razie uważał, że żaden z tematów nie jest zasadniczo obecny w Hobbicie. O filologii wspomniano tylko w jednym fragmencie rozdziału 12:

Powiedzieć, że Bilbo zaparło dech w piersiach, to żadne określenie. Nie ma już słów, aby wyrazić jego zdumienie, ponieważ ludzie zmienili język, którego nauczyli się o elfach w czasach, gdy cały świat był wspaniały.

—J.R.R. Tolkien, Hobbit, "Informacje poufne"

Było to najwyraźniej nawiązanie do Poetic Diction Barfielda (1928), dzieła filozofii lingwistycznej łączącej rozwój języka z mitologią. Tolkien wyjaśnił, że język islandzki i staroangielski są nieco bardziej obecne (w użyciu anglosaskich run i nazw kompanii Thorina zaczerpniętych z nordyckiej Eddy poetyckiej), ale niechętnie zastąpiono je "prawdziwymi alfabetami i nazwami mitologii, w którą wkracza pan Baggins". Wyjaśnił, w jaki sposób wykorzystanie jego "niepublikowanych wynalazków" miało na celu nadanie narracji Hobbita "rzeczywistości" i "północnej atmosfery", ale przestrzegł przed tekstem na klapie marynarki sugerującym, że elementy te pochodzą z prawdziwej mitologii i "starych ksiąg".

"...profesora zajmującego się zawiłym tematem, którym się bawimy" – w końcu Tolkien zażartował, że "profesor bawiący się raczej sugeruje słonia w kąpieli". Zamiast tego zasugerował słowo "student".