Historia Śródziemia – dwunastotomowy cykl książek wydanych przez Christophera Tolkiena na podstawie zapisków i notatek, które pozostawił jego ojciec, J.R.R. Tolkien. Cykl krok po kroku pokazuje jak był tworzony świat Śródziemia. Książki napisane na podstawie wczesnych notatek pisarza z 1916, aż po te z lat 70, XX wieku. Książki zawierają oprócz wcześniejszych wersji niektórych opowiadań także niedokończone powieści, wiersze, poematy, zestawienia zapisów i uwag nawet pisanych na marginesach, listy i komentarze. W znacznym stopniu pozwalają uzupełnić wiedzę o Śródziemiu. Tomy od VI do połowy IX zawierają wczesne wersje, wyjaśnienia i uzupełnienia do Władcy Pierścieni. Tylko dwa pierwsze tomy zostały wydane w języku polskim.
W skład cyklu wchodzą:
- Księga Zaginionych Opowieści (ang. The Book of Lost Tales, part one)
- Ostatnie Legendy Śródziemia, lub Księga Zaginionych Opowieści tom II (ang. The Book of Lost Tales, part two)
- The Lays of Beleriand
- The Shaping of Middle-earth
- The Lost Road and Other Writings
- The Return of the Shadow
- The Treason of Isengard
- The War of the Ring
- Sauron Defeated
- Morgoth's Ring
- The War of the Jewels
- The Peoples of Middle-earth