Haradrimowie – jeden ze szczepów ludzi żyjący w południowej części Śródziemia, w Haradzie Bliskim i Dalekim.
Historia[]
W Trzeciej Erze dochodziło do starć między nimi a Gondorem. W 930 r. król Eärnil I wyruszył z Pelargiru na Umbar, który otoczył i zdobył.[1] Jednak w 1015 r. podburzeni przez wysłanników Saurona, Haradrimowie postanowili odzyskać Umbar. Podczas oblężenia zginął król Ciryandil.[2] Jego syn Hyarmendacil I przeczekał jakiś czas, po czym przełamał krąg oblężenia i podporządkował Harad Gondorowi.
W 1540 r. synowie Castamira w Umbarze postanowili dokonać zemsty. Do tego uzyskali pomoc Haradrimów, których zapewnili, że Gondor jest osłabiony i odzyskają Harondor.[3] Razem zaczęli najeżdżać i łupić Gondor. Król Aldamir ruszył do walki z nimi, jednak poległ w jednej z bitew. Nowy władca, syn Aldamira, Hyarmendacil II od razu postanowił się zemścić. Szybko zebrał nową armię i po dokładnym ustaleniu planu ruszył na Haradrimów, rozgramiając ich i odzyskując Harondor.[4][5]
W 1634 r. do prawnuków Castamira, Angamaitë i Sangahyando od szpiegów z Pelargiru dotarła wieść o przyjeździe Minardila. Postanowili to wykorzystać i najechać Pelargir. Ograbili go, zabijając mieszkańców i samego króla. W 1810 r. prawnuk zabitego króla, Telumehtar postanowił położyć kres napadom Korsarzy, atakując i zdobywając Umbar. Podczas tego zdarzenia zginęli ostatni potomkowie Castamira.[6]
W 1944 r. Haradrimowie sprzymierzeni z Variagami i Woźnikami wspólnymi siłami zaatakowali Gondor, jednak zostali pokonani w bitwie u brodu Poros. W nieznanym okresie Haradrimowie zaatakowali i zdobyli znowu Umbar. W 2885 r. Haradrimowie zaatakowali południowe królestwo, jednak zostali zmiażdżeni w bitwie na brodach Poros.[7]
W czasie Wojny o Pierścień Aragorn II wraz z Armią Umarłych pokonał Umbarczyków spieszących na pomoc Mordorowi.[8][9] Haradrimowie niedługo potem walczyli mûmakilami w bitwie na Polach Pelennoru.[10] Wzięli też udział w bitwie pod Czarną Bramą, gdzie część z nich wraz z Easterlingami jako jedyni z sojuszników Saurona nie poddali się po upadku Władcy Ciemności i walczyli do samego końca.[11] Po zakończeniu wojny część tego terenu wraz z twierdzą dostały się pod władanie Gondoru.
Chronologicznie[]
- 1015 r. TE – Czarni Númenorejczycy podburzyli Haradrimów; podczas oblężenia Umbaru zabili króla Ciryandila.
- 1050 r. TE – Haradrimowie oddali się zwierzchnictwu Gondoru.
- 1540 r. TE – synowie Castamira podburzyli Haradrimów, w jednej z bitew zginął Aldamir. Hyarmendacil II przeprowadził błyskawiczną akcję odwetową, miażdżąc wroga.
- 1634 r. TE – Haradrimowie zabili króla Minardila.
- 1810 r. TE – pod wpływem ataku Gondoru Haradrimowie stracili Umbar; zginęli ostatni potomkowie Castamira.
- 1944 r. TE – razem z Variagami Haradrimowie zaatakowali Gondor, ponosząc ogromne straty w Pierwszej bitwie na brodach Poros.
- 2885 r. TE – Haradrimowie zostali zmiażdżeni podczas Drugiej bitwy na brodach Poros.
- 15 marca 3019 r. TE – Haradrimowie walczyli podczas bitwy na Polach Pelennoru.
Charakterystyka[]
Haradrimowe byli ludem walecznym, dzikim i prymitywnym. Byli wysocy, mieli ciemną karnację, czarne włosy i ciemne oczy.[12] Do walki używali wszelkiego rodzaju broni, lecz ich najbardziej rozpoznawalną bronią i zarazem środkiem transportu były mûmakile. Nosili turbany i często szkarłatne stroje. Niektórzy z nich pletli z włosów warkocze przy pomocy złotych nici.[13] Inspiracji ich wyglądem można szukać wśród ludów i kultur arabskich.
Język[]
Niemal nic nie wiadomo na temat ich języka. Jedną z niewielu informacji jest fakt, że nazwa Mûmak pochodzi z języka haradrimskiego. Variag także pochodzi z tego języka, jednak jego znaczenie jest nieznane. Gandalf w Dwóch Wieżach twierdził, że "na południu" nazywano go "Incánusem", lecz najprawdopodobniej jest to nazwa pochodząca ze Wspólnej Mowy lub sindarinu, a "południe" oznacza Gondor.[14]
Etymologia[]
Nazwa Haradrim pochodzi z sindarinu i wywodzi się od ich miejsca zamieszkania, Haradu, który oznacza południe. Byli też nazywani Południowcami, Smagłymi Ludźmi (przez hobbitów) oraz Swertami.
Przypisy
- ↑ J.R.R. Tolkien, red. Christopher Tolkien Historia Śródziemia t. XII, The Peoples of Middle-earth, „The Heirs of Elendil”
- ↑ J.R.R. Tolkien, Władca Pierścieni, "Powrót Króla", Dodatek A Kroniki królów i władców, "Królowie Númenoru", Królestwa na wygnaniu, Linia Południowa: Spadkobiercy Anáriona
- ↑ J.R.R. Tolkien, Władca Pierścieni, "Powrót Króla", Dodatek A Kroniki królów i władców, "Królowie Númenoru", Gondor i spadkobiercy Anáriona
- ↑ J.R.R. Tolkien, Władca Pierścieni, "Powrót Króla", Dodatek B Kronika Lat (Kronika Królestw Zachodnich), Trzecia Era
- ↑ J.R.R. Tolkien, red. Christopher Tolkien Historia Śródziemia t. XII, The Peoples of Middle-earth, „The Heirs of Elendil”
- ↑ J.R.R. Tolkien, Władca Pierścieni, "Powrót Króla", Dodatek A Kroniki królów i władców, "Królowie Númenoru", Królestwa na wygnaniu, Linia Południowa: Spadkobiercy Anáriona
- ↑ J.R.R. Tolkien, Władca Pierścieni, "Powrót Króla", Dodatek A Kroniki królów i władców, "Ród Eorla", Królowie Marchii
- ↑ J.R.R. Tolkien, Władca Pierścieni, "Powrót Króla", Dodatek B Kronika Lat (Kronika Królestw Zachodnich), Wielkie Lata
- ↑ J.R.R. Tolkien, Władca Pierścieni, Powrót króla, „Ostatnia narada”
- ↑ J.R.R. Tolkien, Władca Pierścieni, Powrót króla, „Bitwa na polach Pelennoru”
- ↑ J.R.R. Tolkien, Władca Pierścieni, Powrót króla, „Na polach Cormallen”
- ↑ J.R.R. Tolkien, Władca Pierścieni, Dwie wieże, „Czarna Brama jest zamknięta”
- ↑ J.R.R. Tolkien, Władca Pierścieni, Dwie wieże, „O ziołach i potrawce z królika”
- ↑ J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (red.), Niedokończone opowieści, „Istari”