Gondolin

Gondolin
Informacje
Typ	Miasto
Lokalizacja	Beleriand Tumladen
Mieszkańcy	Elfowie Ñoldorowie
Okres istnienia	PE 116 - PE 510
Inne nazwy	Ondolindë Ukryte Królestwo

Gondolin – ukryte królestwo elfów w Beleriandzie, założone przez Turgona, na początku Pierwszej Ery. Mieszkał w nim również jeden z najlepszych elfickich kowali – Enerdhil. W tym mieście powstały słynne ostrza – Glamdring i Orcrist, a także Żądło, należące do Bilba, a później Froda Bagginsa.

Opis

Geografia

Gondolin był położony na równinie Tumladen, a samo miasto na wzgórzu Amon Gwareth, o wysokości 400 stóp, pośrodku niej, otoczonej przez góry Echoriath. Prowadziła tam ukryta droga dnem Suchej Rzeki tunelami i rozpadliną Orfalch Echor. Idril kazała też wybudować drugi tunel do ścieżki wysoko w górach prowadzącej przez Cirith Thoronath do Przełomu Sirionu. W rejonie Gondolinu znajdował się również Anghabar – kopalnia żelaza, położona w północnej części gór Echoriath.

Wygląd

Samo miasto osiągnęło przez 350 lat ukrycia niezwykłe piękno. Ze skały spływało wiele wąskich wodospadów a do wejść prowadziły białe marmurowe schody. Białe mury, wygładzone posadzki, liczne fontanny i rzeźby, chodniki obramowane marmurowymi krawężnikami lśniły w słońcu. W mieście liczne były domy i pałace zwieńczone wieżyczkami i misternymi gankami. Turgon sam wyrzeźbił złote i srebrne drzewa (Glingal i Belthil) na podobieństwo Dwóch Drzew Valinoru stojące na centralnym placu na sporej skale stanowiącej podstawę wieży..

Uproszczony plan Gondolinu (graf. Mithgaraf)

Najwyższym punktem w mieście był szczyt Wieży Turgona, wznoszący się ok. 400 stóp ponad powierzchnię, a więc 800 stóp ponad dno doliny. Wieża ta stała w centrum miasta, na środku Dziedzińca Źródlanego chronionego od zachodu przez Bramę Ingwëgo. Do niego szerokim połączeniem Ulicą Łuków przytykał Dziedziniec Królewski z Pałacem Królewskim stojącym po jego północnej stronie i głęboką fontanną. Z głównego placu miasta rozchodziły się cztery ulice: na północ Aleja Róż, na południe Aleja Procesji i przecinająca miasto z zachodu na wschód Droga Królewska prowadząca od zachodniej Wielkiej Bramy na Wielki Targ i do bramy wschodniej. Jedynie droga na południe wznosiła się jeszcze bardziej w kierunku placu Ainurów - Gar Ainion, gdzie stał Pałac Ślubów, później opadając w dół do Rynku Mniejszego. Z placu poświęconego najwyższym duchom Aleja Bystrej Wody umożliwiała połączenie z Placem Fontann Południa biegnąc dalej aż do murów zewnętrznych. Istniało tam też zapewne więcej mniejszych ulic i placów. Całość okalała Droga Okrężna łącząca bramy oraz zlokalizowane koło Bramy Północnej miejsce straceń - urwisko Caragdur. Liczne wieże chroniły odcinki murów i otoczenie wejść do miasta. Dom Tuora i Idrill mieścił się przy murze blisko południowej bramy. Stamtąd biegł ukryty tunel na północny-zachód

Mieszkańcy

Gondolindrimowie - mieszkańcy Gondolinu - w szczytowym okresie rozwoju miasta mogli osiągnąć nawet liczbę ponad 30.000. Najświetniejszymi, po królu Turgonie, było 12 rodów. Mieszkańcy byli to głównie Noldorowie i Sindarowie. W mieście oprócz nich żyły też jednostki spoza tych grup: Maeglin i Tuor. Przez rok przebywali tu też Húrin i Huor.

Historia

Turgon, dzięki pomocy Ulma, odnalazł ukrytą dolinę Tumladen, która znajdowała się na wschód od górnego biegu Sirionu w pierścieniu wysokich, niedostępnych gór. Turgon wraz z garstką najbardziej zaufanych elfów budował miasto Gondolin przez 52 lata. Po ukończeniu budowy Turgon wyprawił w drogę cały swój lud, to znaczy trzecią część Ñolordów Fingolfina i liczniejszy jeszcze hufiec Sindarów. Przed wyjściem z Vinyamaru Ulmo polecił zostawić mu oręż dla posła od niego jako znak. Miasto przez wiele lat pozostawało w ukryciu. Jedynymi ludźmi, którzy weszli do Gondolinu, byli Húrin Thalion, Huor i Tuor, który użył owego znaku. Gondolin przetrwał najdłużej ze wszystkich królestw Ñoldorów w Śródziemiu.

Upadek Gondolinu w 510 PE

Przyczyny

Tuor po ucieczce od Morgotha przez siedem lat błąkał się po Beleriandzie, aż trafił do Vinyamaru. Tam usłyszał słowa od Ulma o ukrytym mieście, a także spotkał Voronwëgo, który zaprowadził go do Gondolinu. W rok po przybyciu Tuora został porwany jego szwagier, Maeglin.

Upadek Gondolinu na obrazie Rogera Garlanda

Zdrada Maeglina

Orkowie zawlekli Maeglina do Angbandu, lecz ten długo był nieugięty i nie chciał wyjawić Morgothowi położenia Ukrytego Królestwa. Gdy zagrożono mu okrutnymi torturami i mękami oraz śmiercią w agonii, zdradził miejsce położenia Gondolinu. Morgoth obiecał zdrajcy rękę Idril.

Walka Glorfindela z Gothmogiem – Ted Nasmith

Napaść na Gondolin

Gdy Morgoth zebrał swą armię orków, wargów, smoków i balrogów, zaatakował Ukryte Królestwo w przeddzień święta zwanego Bramami Lata. W trakcie bitwy Tuor zabił Maeglina, a Ecthelion znad źródeł pokonał Gothmoga, przywódcę balrogów.

Po bitwie

Tuor i Idril po walce zgromadzili garstkę niedobitków i uciekli do Nan-Tathren.

Skutki

• Koronacja Gil-galada na Najwyższego Króla Ñolordów w Śródziemiu.
• Śmierć Glorfindela i Turgona.
• Upadek Gondolinu.

Etymologia

Staroquenejska nazwa Gondolinu to Ondolindë (Skała Muzyki Wód – od licznych strumyków spływających po zboczach centralnego wzgórza), a powszechnie znana – Ukryte Królestwo.

Gondolin zwany był Miastem Siedmiu Nazw z racji na to, że nazywano go także:

• Gondobar (Kamienny dom, Miasto z Kamienia)

• Gondothlimbar (Dom Ludzi Kamienia, Gród Mieszkających w Kamieniu)
• Gwarestrin (Wieża Straży)
• Gar Thurion (Ukryte Miejsce, Sekretna Siedziba)
• Loth (Kwiat)
• Lothengriol (Kwiat Valarów, Kwiat Doliny, Kwiat który Zakwitł na Równinie)

Ciekawostki

• Niektóre elfy z Gondolinu były dość niskie. Można to wywnioskować ze zdania zawartego w Księdze Zaginionych Opowieści: "Choć Tuor był niewysokim mężczyzną i tak był wyższy od większości elfów w Gondolinie." Zapewne chodziło tu o Sindarów z Nevrastu, którzy również mieszkali w Gondolinie.