Śródziemie Wiki
Nie podano opisu zmian
Znacznik: VisualEditor
Nie podano opisu zmian
(Nie pokazano 21 wersji utworzonych przez 9 użytkowników)
Linia 3: Linia 3:
 
|Podpis pod obrazkiem = Fëanor autorstwa deErenas (DeviantArt).
 
|Podpis pod obrazkiem = Fëanor autorstwa deErenas (DeviantArt).
 
|Inne imiona = Curufinwë
 
|Inne imiona = Curufinwë
  +
Fëanáro
|Tytuły = [[Najwyższy Król Noldorów]]
+
|Tytuły = [[Najwyższy Król Ñoldorów]]
|Lata życia = [[Era Drzew]]? - 1 PE
+
|Lata życia = 1169 ED - 1 PE
 
|Kraina = [[Aman]]
 
|Kraina = [[Aman]]
 
|Rasa = [[Elf]]
 
|Rasa = [[Elf]]
Linia 10: Linia 11:
 
|Kolor włosów = Czarne
 
|Kolor włosów = Czarne
 
|Rodzice = [[Finwë]] i [[Míriel]]
 
|Rodzice = [[Finwë]] i [[Míriel]]
|Rodzeństwo = [[Finarfin]], [[Fingolfin]]
+
|Rodzeństwo = [[Finarfin]], [[Fingolfin]], [[Findis]], [[Irime]]
 
|Potomstwo = [[Maedhros]], [[Maglor]], [[Caranthir]], [[Curufin]], [[Celegorm]], [[Amrod]], [[Amras]]
 
|Potomstwo = [[Maedhros]], [[Maglor]], [[Caranthir]], [[Curufin]], [[Celegorm]], [[Amrod]], [[Amras]]
 
}}
 
}}
'''Fëanor''' (właściwie '''Curufinwë''') – [[elf]], najstarszy syn [[Finwë]]go, należący do szczepu [[Noldorowie|Noldorów]], twórca [[Silmarile|Silmarilów]], [[Najwyższy Król Noldorów]].
+
'''Fëanor''' (właściwie '''Curufinwë''') – [[elf]], najstarszy syn [[Finwë]]go, należący do szczepu [[Noldorowie|Ñoldorów]], twórca [[Silmarile|Silmarilów]], [[Najwyższy Król Ñoldorów]]. Kluczowa postać ''[[Quenta Silmarillion|Quenty Silmarillion]]''.
   
 
== Biografia ==
 
== Biografia ==
 
=== Młodość ===
 
=== Młodość ===
  +
Urodził się w [[Era Drzew|Erze Drzew]] w [[Aman]]ie, w [[Tirion|Tirionie]]. Był najstarszym z synów [[Finwë|Finwëgo]]. Jego matką była [[Míriel]], która zaraz po jego urodzeniu skonała w ogrodach [[Lórien]].
Już jako niemowlę osierocony przez matkę był niezwykłym elfem: wyjątkowo dobrze się rozwijał, był niezwykle piękny, wysoki, miał czarne włosy. Był władczy, uparty, we wszystkich dążeniach okazywał zapał i stałość, niezwykle przenikliwy i zręczny. Jeszcze jako młodzieniec udoskonalając pismo [[sarati]] [[Rúmil]]a, stworzył [[tengwar]]. Największe zdolności objawiły się w jego sztuce kuźniczej i zdobniczej.
 
  +
 
Już jako niemowlę osierocone przez matkę był niezwykłym elfem: wyjątkowo dobrze się rozwijał, był niezwykle piękny, wysoki, miał czarne włosy. Był władczy, uparty, we wszystkich dążeniach okazywał zapał i stałość, niezwykle przenikliwy i zręczny. Jeszcze jako młodzieniec, udoskonalając pismo [[sarati]] [[Rúmil]]a, stworzył [[tengwar]]. Największe zdolności objawiły się w jego sztuce kuźniczej i zdobniczej.
   
 
Fëanor ożenił się z [[Nerdanela|Nerdanelą]], córką kowala [[Mahtan]]a, od którego nauczył się wiele z dziedziny obróbki kruszców i kamieni. Urodziła mu siedmiu synów: [[Maedhros]]a, [[Maglor]]a, [[Celegorm]]a, [[Caranthir]]a, [[Curufin]]a, [[Amrod]]a i [[Amras]]a. Wtedy to także jego ojciec poślubił [[Indis]], która urodziła mu [[Fingolfin]]a i [[Finarfin]]a. Fëanor nie polubił jednak przybranej rodziny. Trzymał się od nich z daleka, udoskonalając swoje rzemiosło i wiedzę <ref>{{S|6}}</ref>.
 
Fëanor ożenił się z [[Nerdanela|Nerdanelą]], córką kowala [[Mahtan]]a, od którego nauczył się wiele z dziedziny obróbki kruszców i kamieni. Urodziła mu siedmiu synów: [[Maedhros]]a, [[Maglor]]a, [[Celegorm]]a, [[Caranthir]]a, [[Curufin]]a, [[Amrod]]a i [[Amras]]a. Wtedy to także jego ojciec poślubił [[Indis]], która urodziła mu [[Fingolfin]]a i [[Finarfin]]a. Fëanor nie polubił jednak przybranej rodziny. Trzymał się od nich z daleka, udoskonalając swoje rzemiosło i wiedzę <ref>{{S|6}}</ref>.
   
 
=== Silmarile ===
 
=== Silmarile ===
Szukając pomysłu na utrwalenie na wieczność chwały [[Valinor]]u, postanowił stworzyć [[Silmarile]], najwspanialsze ze swoich dzieł. Użył do tego wszystkich swych umiejętności i całej mocy<ref name="o">{{S|7}}</ref>. Niektórzy powiadają, że to włosy jego kuzynki, [[Galadriela|Galadrieli]], o których mówiono, że został w nich uwięziony blask [[Drzewa Valinoru|Dwóch Drzew]], podsunęły mu pomysł stworzenia tych klejnotów. Fëanor prosił ją nawet trzy razy o kosmyk włosów, jednak za każdym razem Galadriela odmawiała. Było to przyczyną ich późniejszej niechęci do siebie<ref>{{NO|6}}</ref>.
+
Szukając pomysłu na utrwalenie na wieczność chwały [[Valinor]]u, postanowił stworzyć [[Silmarile]], najwspanialsze ze swoich dzieł. Użył do tego wszystkich swych umiejętności i całej mocy<ref name="o">{{S|7}}</ref>.
  +
[[File:Creation of Silmarils.jpg|thumb|341x341px|Fëanor stwarza Silmarile – Venlian – Deviant Art]]
  +
Niektórzy powiadają, że to włosy jego bratanicy, [[Galadriela|Galadrieli]], o których mówiono, że został w nich uwięziony blask [[Drzewa Valinoru|Dwóch Drzew]], podsunęły mu pomysł stworzenia tych klejnotów. Fëanor prosił ją nawet trzy razy o kosmyk włosów, jednak za każdym razem Galadriela odmawiała. Było to przyczyną ich późniejszej niechęci do siebie<ref>{{NO|6}}</ref>.
   
[[Melkor]]owi udało się go jednak omotać, mówiąc o rozległych krainach [[Śródziemie|Śródziemia]] przeznaczonych przez [[Valarowie|Valarów]] dla, jak mówił, słabej rasy ludzkiej. Fëanor był pierwszym elfem, który się o niej dowiedział. Melkor rozbudził tym samym w sercu elfa żądzę wolności i rozleglejszych królestw. Chciał w ten sposób zdobyć Silmarile, jak do tej pory nieuchwytne dla niego. Wprawdzie Fëanor na wielkie uroczystości stroił czoło tymi klejnotami, lecz zazwyczaj trzymał je ściśle strzeżone w [[Tirion]]ie.
+
[[Melkor]]owi udało się go jednak omotać, mówiąc o rozległych krainach [[Śródziemie|Śródziemia]] przeznaczonych przez [[Valarowie|Valarów]] dla, jak mówił, słabej rasy [[Ludzie|ludzkiej]]. Fëanor był pierwszym elfem, który się o niej dowiedział. Melkor rozbudził tym samym w sercu elfa żądzę wolności i rozleglejszych królestw. Chciał w ten sposób zdobyć Silmarile, jak do tej pory nieuchwytne dla niego. Wprawdzie Fëanor na wielkie uroczystości stroił czoło tymi klejnotami, lecz zazwyczaj trzymał je ściśle strzeżone w Tirionie.
   
Wtedy to też między Fëanorem a Fingolfinem, poważanymi książętami Ñoldorów, zrodziła się zazdrość o prawa, majątek i uwagę ich ojca, Finwëgo. Melkor wykorzystał okazję, puszczając w obieg plotkę, która dotarła do uszu Fëanora. Mówiła ona o planowanym spisku Fingolfina, który zamierzał ponoć przejąć dla siebie całą władzę. Działo się to podobno za przyzwoleniem Valarów, którym nie podobało się, iż Silmarile znajdują się w Tirionie, zamiast być oddane pod ich pieczę. Rozgniewany Fëanor urządził tajemną kuźnię, tworząc tam broń i zbroje.
+
Wtedy to też między Fëanorem a [[Fingolfin|Fingolfinem]], poważanymi książętami Ñoldorów, zrodziła się zazdrość o prawa, majątek i uwagę ich ojca, Finwëgo. Melkor wykorzystał okazję, puszczając w obieg plotkę, która dotarła do uszu Fëanora. Mówiła ona o planowanym spisku Fingolfina, który zamierzał ponoć przejąć dla siebie całą władzę. Działo się to podobno za przyzwoleniem Valarów, którym nie podobało się, iż Silmarile znajdują się w Tirionie, zamiast być oddane pod ich pieczę. Rozgniewany Fëanor urządził tajemną kuźnię, tworząc tam broń i zbroje.
   
Gdy Fëanor pierwszy otwarcie wystąpił przeciw Valarom, publicznie (niesłusznie) oskarżając Fingolfina o próby przejęcia jego pierwszeństwa przed ich ojcem, uznali go za głównego wichrzyciela. Valarowie skazali więc go na dwunastoletnie wygnanie z Tirionu, uświadamiając sobie jednocześnie uczynki Melkora. Fëanor zbudował w górach [[Formenos]] zamek i skarbiec, w którym przechowywane były kosztowności i broń, a Silmarile zamknął w komnacie z żelaza. Tam też się przeniósł król Finwë, zostawiając Fingolfinowi władzę nad Noldorami w Tirionie<ref name="o" />.
+
Gdy Fëanor pierwszy otwarcie wystąpił przeciw Valarom, publicznie oskarżając Fingolfina o próby przejęcia jego pierwszeństwa przed ich ojcem, uznali go za głównego wichrzyciela.
  +
[[File:Jenny Dolfen - The Drawing of the Sword.jpg|thumb|204x204px|Fëanor oskarża Fingolfina i grozi mu mieczem]]
  +
Valarowie skazali więc go na dwunastoletnie wygnanie z Tirionu, uświadamiając sobie jednocześnie uczynki Melkora. Fëanor zbudował w górach [[Formenos]] zamek i skarbiec, w którym przechowywane były kosztowności i broń, a Silmarile zamknął w komnacie z żelaza. Tam też się przeniósł król Finwë, zostawiając Fingolfinowi władzę nad Ñoldorami w Tirionie<ref name="o" />.
   
 
=== Exodus do Śródziemia ===
 
=== Exodus do Śródziemia ===
Pewnego dnia Melkor zjawił się w Formenos, próbując na nowo rozbudzić w nim buntownicze myśli i proponując pomoc w ucieczce do Krain Zewnętrznych. Powiedział mu także o domniemanym niebezpieczeństwie, jakie wisi nad Silmarilami. Fëanor zrozumiał, że Melkor pożąda klejnotów. Wtedy to przeklął Melkora, rozkazując mu odejść natychmiast, a ten upokorzony uciekł (jak wszyscy myśleli) z [[Valinor]]u<ref name="o" />.
+
Pewnego dnia Melkor zjawił się w Formenos, próbując na nowo rozbudzić w Fëanorze buntownicze myśli i proponując pomoc w ucieczce do Krain Zewnętrznych. Powiedział mu także o domniemanym niebezpieczeństwie, jakie wisi nad Silmarilami. Fëanor zrozumiał, że Melkor pożąda klejnotów. Wtedy to przeklął Melkora, rozkazując mu odejść natychmiast, a ten upokorzony uciekł (jak wszyscy myśleli) z Valinoru<ref name="o" />.
   
W późniejszym czasie w Amanie miało odbyć się święto, więc Valarowie rozkazali Fëanorowi przyjść na uroczystości. Elf przybył, lecz bez Silmarili. Spotkał się przed tronem [[Manwë]]go z Fingolfinem i książęta pojednali się, przynajmniej w słowach. Wtedy to [[Drzewa Valinoru]] zostały zniszczone przez Melkora. Zrozpaczeni Valarowie poprosili więc Fëanora o zniszczenie Silmarili, żeby uzyskać światło niezbędne do odzyskania światła, jednak ten odmówił. Wysłannicy powiedzieli wkrótce, że Morgoth rozbił także skarbiec Fëanora i zabrał wszystkie klejnoty
+
W późniejszym czasie w Amanie miało odbyć się święto, więc Valarowie rozkazali Fëanorowi przyjść na uroczystości. Elf przybył, lecz bez Silmarili. Spotkał się przed tronem [[Manwë]]go z Fingolfinem i książęta pojednali się, przynajmniej w słowach. Wtedy to Drzewa Valinoru zostały zniszczone przez Melkora. Zrozpaczeni Valarowie poprosili więc Fëanora o zniszczenie Silmarili, żeby uzyskać światło niezbędne do odzyskania światła, jednak ten odmówił. Wysłannicy powiedzieli wkrótce, że Morgoth rozbił także skarbiec Fëanora i zabrał wszystkie klejnoty
 
nagromadzone w Formenos, włącznie z Silmarilami, zabijając jednocześnie Finwëgo.
 
nagromadzone w Formenos, włącznie z Silmarilami, zabijając jednocześnie Finwëgo.
   
Linia 39: Linia 46:
   
 
Po pewnym czasie Fëanor zjawił się w Tirionie, wbrew woli Valarów, którzy nałożyli na niego wyrok banicji. Przybyło wielu Ñoldorów, ciekawych, co im powie Fëanor. Tej nocy wygłosił mowę, której słuchacze nigdy nie zapomnieli.
 
Po pewnym czasie Fëanor zjawił się w Tirionie, wbrew woli Valarów, którzy nałożyli na niego wyrok banicji. Przybyło wielu Ñoldorów, ciekawych, co im powie Fëanor. Tej nocy wygłosił mowę, której słuchacze nigdy nie zapomnieli.
  +
[[File:Jenny Dolfen - The Oath of Feanor.jpg|thumb|221x221px|Przysięga Fëanora i jego synów]]
 
Potem Fëanor złożył wraz ze wszystkimi synami przysięgę ścigania w formie zemsty i nienawiści aż do końca świata Valara, demona, elfa czy też człowieka z nienarodzonego jeszcze ludzkiego plemienia, każdą istotę dużą czy małą, dobrą czy złą, jakiekolwiek stworzenie, które zjawi się odtąd aż po kres czasu, jeśli spróbuje przywłaszczyć sobie, zagarnąć lub przetrzymywać Silmarile, należne z prawa Fëanorowi i jego rodowi.
+
Potem Fëanor złożył wraz ze wszystkimi synami [[Przysięga Fëanora|Przysięgę]] ścigania w formie zemsty i nienawiści aż do końca świata Valara, demona, elfa czy też człowieka z nienarodzonego jeszcze ludzkiego plemienia, każdą istotę dużą czy małą, dobrą czy złą, jakiekolwiek stworzenie, które zjawi się odtąd aż po kres czasu, jeśli spróbuje przywłaszczyć sobie, zagarnąć lub przetrzymywać Silmarile, należne z prawa Fëanorowi i jego rodowi. Na świadka przywołał Manwëgo i [[Varda|Vardę]].
   
 
W końcu elfowi udało się przeciągnąć większość słuchaczy na swoją stronę. Wyprawa składająca się z lojalnych Fëanorowi pobratymców, wędrujących na przedzie, i mniej chętnego, ociągającego się hufca Fingolfina, szła na północ. Ochłonąwszy jednak z pierwszego uniesienia, Fëanor zastanowił się i zrozumiał, że wielka gromada nie zdoła pokonać niezliczonych mil drogi na północ i przeprawić się za morze bez statków; budowa floty zajęłaby za dużo czasu, nawet gdyby Ñoldorowie mieli w swoich szeregach wprawnych szkutników. Postanowił więc przeciągnąć na swoją stronę słynących ze swych statków [[Teleri]]ch. Jednak w [[Alqualondë]] nie udało mu się to, gdyż tamtejszy lud był mocniej związany i bardziej lojalny wobec Valarów.
 
W końcu elfowi udało się przeciągnąć większość słuchaczy na swoją stronę. Wyprawa składająca się z lojalnych Fëanorowi pobratymców, wędrujących na przedzie, i mniej chętnego, ociągającego się hufca Fingolfina, szła na północ. Ochłonąwszy jednak z pierwszego uniesienia, Fëanor zastanowił się i zrozumiał, że wielka gromada nie zdoła pokonać niezliczonych mil drogi na północ i przeprawić się za morze bez statków; budowa floty zajęłaby za dużo czasu, nawet gdyby Ñoldorowie mieli w swoich szeregach wprawnych szkutników. Postanowił więc przeciągnąć na swoją stronę słynących ze swych statków [[Teleri]]ch. Jednak w [[Alqualondë]] nie udało mu się to, gdyż tamtejszy lud był mocniej związany i bardziej lojalny wobec Valarów.
  +
[[File:Star of feanor by kimberly80-d9dn5gg.jpg|thumb|228x228px|Fëanor, w tle gwiazda jego rodu – Kimberly80(deviantart)]]
 
Fëanor po odmowie długo się zastanawiał, pogrążony w czarnych myślach. Postanowił w końcu jednak, że bez względu na koszty zajmą statki Telerich. Ci jednak stawili silny opór. Tak rozpoczęło się [[Bratobójstwo w Alqualondë]]. Spóźniony hufiec Fingolfina, widząc nadchodzącą klęskę swych rodaków, postanowił pomóc, co zrobił skutecznie.
   
 
Ñoldorowie opanowali więc statki i wyruszyli. Morze jednak wzburzyło się przeciw zabójcom, rozpętując sztorm, który zabił wielu z nich.
Fëanor po odmowie długo się zastanawiał, pogrążony w czarnych myślach. Postanowił w końcu jednak, że bez względu na koszty zajmą statki Telerich. Ci jednak stawili silny opór. Tak rozpoczęło się [[Bratobójstwo w Alqualondë]]. Spóźniony hufiec Fingolfina, widząc nadchodzącą klęskę swych rodaków postanowił pomóc, co zrobił skutecznie.
 
  +
[[File:Nasmith-alqualonde.jpg|thumb|218x218px|Bratobójstwo w Alqualondë]]
 
 
W czasie wędrówki herold Manwëgo (prawdopodobnie sam [[Námo]]) ogłosił im, że Ród Fëanora, tak samo jak wszyscy ich poplecznicy, zostaje przeklęty przez Valarów i nigdy nie zdobędą Silmarili. Wtedy to wielu spośród nich wróciło do Amanu, gdzie uzyskali przebaczenie. Po długiej i męczącej podroży pozostali dotarli do [[Helcaraxë]], gdzie bezpiecznie statkami mogła przeprawić się tylko część Ñoldorów. Fëanor i jego synowie postanowili zawładnąć całą flotyllą i wymknąć się cichcem; od dnia bitwy w Alqualondë zatrzymali władzę nad statkami, a ich załogi składały się wyłącznie z elfów oddanych bez zastrzeżeń Fëanorowi i tych, którzy brali bezpośredni udział w bitwie z Telerimi. Udało im się to bez przeszkód, zostawili jednak hufiec Fingolfina, który poniósł olbrzymie straty podczas samotnej przeprawy przez [[Helcaraxë]], a sam odpłynął ze swoimi synami statkami Telerich w stronę Śródziemia. Fëanor wylądował przy ujściu fiordu zwanego [[Drengist]], wrzynającego się głęboko w krainę [[Dor-lómin]]<ref>{{S|9}}</ref>. Tam w [[Losgar]] spalił łabędzie łodzie z Alqualondë, spowodowało to wielką ognistą łunę, którą zauważył Fingolfin.
Noldorowie opanowali więc statki i wyruszyli. Morze jednak wzburzyło się przeciw zabójcom, rozpętując sztorm, który zabił wielu wielu z nich.
 
  +
[[File:Losgar.jpg|thumb|218x218px|Fëanor niszczy okręty Telerich – Ted Nasmith]]
 
  +
[[File:Feanor Gothmog.jpg|thumb|175x175px|Fëanor stawia czoła Gothmogowi]]
W czasie wędrówki, herold Manwëgo (prawdopodobnie sam [[Námo]]) ogłosił im, że Ród Fëanora, tak samo jak wszyscy ich poplecznicy, zostaje przeklęty przez Valarów i nigdy nie zdobędą Silmarili. Wtedy to wielu spośród nich wróciło do Amanu, gdzie uzyskali przebaczenie. Po długiej i męczącej podroży pozostali dotarli do [[Helcaraxë]], gdzie bezpiecznie statkami mogli przeprawić się tylko część Ñoldorów. Fëanor i jego synowie postanowili zawładnąć całą flotyllą i wymknąć się cichcem; od dnia bitwy w Alqualonde zatrzymali władzę nad statkami, a ich załogi składały się wyłącznie z elfów oddanych bez zastrzeżeń Fëanorowi i tych, którzy brali bezpośredni udział w bitwie z Telerimi. Udało im się to bez przeszkód, zostawili jednak hufiec Fingolfina, który poniósł olbrzymie straty podczas samotnej przeprawy do Śródziemia. Fëanor wylądował przy ujściu fiordu zwanego [[Drengist]], wrzynającego się głęboko w krainę [[Dor-lómin]]<ref>{{S|9}}</ref>.
 
 
Fëanor wraz z innymi elfami ze szczepu Ñoldorów osiedlił się w [[Beleriand]]zie, gdzie w czasie pierwszego obozowiska niespodziewanie zaatakował ich Morgoth (szczegóły w [[Dagor-nuin-Giliath]]). Zwyciężyli jednak elfowie, lecz był to dopiero początek wojen o Beleriand<ref name="x">{{S|13}}</ref>.
 
Fëanor wraz z innymi elfami ze szczepu Noldorów osiedlił się w [[Beleriand]]zie, gdzie w czasie pierwszego obozowiska niespodziewanie zaatakował ich Morgoth (szczegóły w [[Dagor-nuin-Giliath]]). Zwyciężyli jednak elfowie, lecz był to dopiero początek wojen o Beleriand<ref name="x">{{S|13}}</ref>.
 
   
 
=== Śmierć ===
 
=== Śmierć ===
Fëanor zginął w [[Mithrim]]ie na granicy [[Dor Daedeloth]] (kraju otaczającego siedzibę Morgotha), podczas bitwy Dagor-nuin-Giliath, w której szturmując [[Angband]], bohatersko walczył z [[Balrogowie|balrogami]], raniony śmiertelnie został przez [[Gothmog]]a. Stało się to w pierwszych dniach Pierwszej Ery<ref name="x" />.
+
Fëanor zginął w [[Mithrim]]ie na granicy [[Dor Daedeloth]] (kraju otaczającego siedzibę Morgotha), podczas bitwy Dagor-nuin-Giliath, w której szturmując [[Angband]], bohatersko walczył z paroma [[Balrogowie|balrogami]] na raz, chcąc wreszcie walczyć z samym Morgothem. Podczas walki został zraniony śmiertelnie przez [[Gothmog]]a, wodza balrogów. Stało się to w pierwszych dniach [[Pierwsza Era|Pierwszej Ery]]<ref name="x" />.
 
{{Cytat|Nie miał wszakże pogrzebu ani grobowca, bo ognisty duch opuszczając ciało spalił je na popiół (...)|Fëanor|[[Silmarillion]]}}
 
{{Cytat|Nie miał wszakże pogrzebu ani grobowca, bo ognisty duch opuszczając ciało spalił je na popiół (...)|Fëanor|[[Silmarillion]]}}
   
 
== Ciekawostki ==
 
== Ciekawostki ==
 
* Fëanor był twórcą [[Lampy fëanorejskie|lamp fëanorskich]].
 
* Fëanor był twórcą [[Lampy fëanorejskie|lamp fëanorskich]].
  +
* Imię Fëanora oznacza w [[quenya|quenyi]] ''duch ognisty'' – Fëa-nor.
* Prawdopodobnie to on był twórcą [[Palantir|Palantirów]].
+
* Prawdopodobnie to on był twórcą [[Palantir|Palantírów]].
* Był najważniejszym elfem w historii.
 
* Nikt nie wiedział w jaki sposób Feanor stworzył silmarile.
 
   
 
{{Poprzednik-następca
 
{{Poprzednik-następca
 
|Poprzednik = [[Finwë]]
 
|Poprzednik = [[Finwë]]
|Tytuł = Najwyższy król Noldorów
+
|Tytuł = Najwyższy Król Ñoldorów
|Lata = ?-PE 1
+
|Lata = ? - PE 1
 
|Następca = [[Maedhros]]}}
 
|Następca = [[Maedhros]]}}
   
Linia 71: Linia 78:
   
 
<gallery>
 
<gallery>
feanor_by_venlian.jpg|Feanor (graf. Venlian)
+
feanor_by_venlian.jpg|Fëanor (graf. Venlian)
feanor_fire_spirit_by_venlian.jpg|Ognisty duch Feanora (graf. Venlian)
+
feanor_fire_spirit_by_venlian.jpg|Ognisty duch Fëanora (graf. Venlian)
feanor_noldor_king_by_venlian.jpg|Feanor król Noldorów (graf. Venlian)
+
feanor_noldor_king_by_venlian.jpg|Fëanor król Ñoldorów (graf. Venlian)
feanor_word_of_by_venlian.jpg|Feanor (graf. Venlian)
+
feanor_word_of_by_venlian.jpg|Fëanor (graf. Venlian)
feanor_young_king_by_venlian.jpg|Feanor jako młody król (graf. Venlian)
+
feanor_young_king_by_venlian.jpg|Fëanor jako młody król (graf. Venlian)
feanor2_by_venlian.jpg|Feanor (graf. Venlian)
+
feanor2_by_venlian.jpg|Fëanor (graf. Venlian)
  +
Feanor z Silmarilem.jpg|Feanor z Silmarilem (gr. Steamey (Deviantart))
 
</gallery>
 
</gallery>
   
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
  +
   
 
[[ca:Fèanor]]
 
[[ca:Fèanor]]
[[cs:Feanor]]
 
 
[[de:Feanor]]
 
[[de:Feanor]]
 
[[en:Fëanor]]
 
[[en:Fëanor]]

Wersja z 16:13, 16 maj 2020

Fëanor (właściwie Curufinwë) – elf, najstarszy syn Finwëgo, należący do szczepu Ñoldorów, twórca Silmarilów, Najwyższy Król Ñoldorów. Kluczowa postać Quenty Silmarillion.

Biografia

Młodość

Urodził się w Erze Drzew w Amanie, w Tirionie. Był najstarszym z synów Finwëgo. Jego matką była Míriel, która zaraz po jego urodzeniu skonała w ogrodach Lórien.

Już jako niemowlę osierocone przez matkę był niezwykłym elfem: wyjątkowo dobrze się rozwijał, był niezwykle piękny, wysoki, miał czarne włosy. Był władczy, uparty, we wszystkich dążeniach okazywał zapał i stałość, niezwykle przenikliwy i zręczny. Jeszcze jako młodzieniec, udoskonalając pismo sarati Rúmila, stworzył tengwar. Największe zdolności objawiły się w jego sztuce kuźniczej i zdobniczej.

Fëanor ożenił się z Nerdanelą, córką kowala Mahtana, od którego nauczył się wiele z dziedziny obróbki kruszców i kamieni. Urodziła mu siedmiu synów: Maedhrosa, Maglora, Celegorma, Caranthira, Curufina, Amroda i Amrasa. Wtedy to także jego ojciec poślubił Indis, która urodziła mu Fingolfina i Finarfina. Fëanor nie polubił jednak przybranej rodziny. Trzymał się od nich z daleka, udoskonalając swoje rzemiosło i wiedzę [1].

Silmarile

Szukając pomysłu na utrwalenie na wieczność chwały Valinoru, postanowił stworzyć Silmarile, najwspanialsze ze swoich dzieł. Użył do tego wszystkich swych umiejętności i całej mocy[2].

Creation of Silmarils

Fëanor stwarza Silmarile – Venlian – Deviant Art

Niektórzy powiadają, że to włosy jego bratanicy, Galadrieli, o których mówiono, że został w nich uwięziony blask Dwóch Drzew, podsunęły mu pomysł stworzenia tych klejnotów. Fëanor prosił ją nawet trzy razy o kosmyk włosów, jednak za każdym razem Galadriela odmawiała. Było to przyczyną ich późniejszej niechęci do siebie[3].

Melkorowi udało się go jednak omotać, mówiąc o rozległych krainach Śródziemia przeznaczonych przez Valarów dla, jak mówił, słabej rasy ludzkiej. Fëanor był pierwszym elfem, który się o niej dowiedział. Melkor rozbudził tym samym w sercu elfa żądzę wolności i rozleglejszych królestw. Chciał w ten sposób zdobyć Silmarile, jak do tej pory nieuchwytne dla niego. Wprawdzie Fëanor na wielkie uroczystości stroił czoło tymi klejnotami, lecz zazwyczaj trzymał je ściśle strzeżone w Tirionie.

Wtedy to też między Fëanorem a Fingolfinem, poważanymi książętami Ñoldorów, zrodziła się zazdrość o prawa, majątek i uwagę ich ojca, Finwëgo. Melkor wykorzystał okazję, puszczając w obieg plotkę, która dotarła do uszu Fëanora. Mówiła ona o planowanym spisku Fingolfina, który zamierzał ponoć przejąć dla siebie całą władzę. Działo się to podobno za przyzwoleniem Valarów, którym nie podobało się, iż Silmarile znajdują się w Tirionie, zamiast być oddane pod ich pieczę. Rozgniewany Fëanor urządził tajemną kuźnię, tworząc tam broń i zbroje.

Gdy Fëanor pierwszy otwarcie wystąpił przeciw Valarom, publicznie oskarżając Fingolfina o próby przejęcia jego pierwszeństwa przed ich ojcem, uznali go za głównego wichrzyciela.

Jenny Dolfen - The Drawing of the Sword

Fëanor oskarża Fingolfina i grozi mu mieczem

Valarowie skazali więc go na dwunastoletnie wygnanie z Tirionu, uświadamiając sobie jednocześnie uczynki Melkora. Fëanor zbudował w górach Formenos zamek i skarbiec, w którym przechowywane były kosztowności i broń, a Silmarile zamknął w komnacie z żelaza. Tam też się przeniósł król Finwë, zostawiając Fingolfinowi władzę nad Ñoldorami w Tirionie[2].

Exodus do Śródziemia

Pewnego dnia Melkor zjawił się w Formenos, próbując na nowo rozbudzić w Fëanorze buntownicze myśli i proponując pomoc w ucieczce do Krain Zewnętrznych. Powiedział mu także o domniemanym niebezpieczeństwie, jakie wisi nad Silmarilami. Fëanor zrozumiał, że Melkor pożąda klejnotów. Wtedy to przeklął Melkora, rozkazując mu odejść natychmiast, a ten upokorzony uciekł (jak wszyscy myśleli) z Valinoru[2].

W późniejszym czasie w Amanie miało odbyć się święto, więc Valarowie rozkazali Fëanorowi przyjść na uroczystości. Elf przybył, lecz bez Silmarili. Spotkał się przed tronem Manwëgo z Fingolfinem i książęta pojednali się, przynajmniej w słowach. Wtedy to Drzewa Valinoru zostały zniszczone przez Melkora. Zrozpaczeni Valarowie poprosili więc Fëanora o zniszczenie Silmarili, żeby uzyskać światło niezbędne do odzyskania światła, jednak ten odmówił. Wysłannicy powiedzieli wkrótce, że Morgoth rozbił także skarbiec Fëanora i zabrał wszystkie klejnoty nagromadzone w Formenos, włącznie z Silmarilami, zabijając jednocześnie Finwëgo.

Jednak Fëanor bardziej cierpiał po stracie Finwëgo niż Simarili i długo rozpaczał w ciemnościach, bowiem żaden syn na świecie nie czcił bardziej niż on swego rodzica.

Po pewnym czasie Fëanor zjawił się w Tirionie, wbrew woli Valarów, którzy nałożyli na niego wyrok banicji. Przybyło wielu Ñoldorów, ciekawych, co im powie Fëanor. Tej nocy wygłosił mowę, której słuchacze nigdy nie zapomnieli.

Jenny Dolfen - The Oath of Feanor

Przysięga Fëanora i jego synów

Potem Fëanor złożył wraz ze wszystkimi synami Przysięgę ścigania w formie zemsty i nienawiści aż do końca świata Valara, demona, elfa czy też człowieka z nienarodzonego jeszcze ludzkiego plemienia, każdą istotę dużą czy małą, dobrą czy złą, jakiekolwiek stworzenie, które zjawi się odtąd aż po kres czasu, jeśli spróbuje przywłaszczyć sobie, zagarnąć lub przetrzymywać Silmarile, należne z prawa Fëanorowi i jego rodowi. Na świadka przywołał Manwëgo i Vardę.

W końcu elfowi udało się przeciągnąć większość słuchaczy na swoją stronę. Wyprawa składająca się z lojalnych Fëanorowi pobratymców, wędrujących na przedzie, i mniej chętnego, ociągającego się hufca Fingolfina, szła na północ. Ochłonąwszy jednak z pierwszego uniesienia, Fëanor zastanowił się i zrozumiał, że wielka gromada nie zdoła pokonać niezliczonych mil drogi na północ i przeprawić się za morze bez statków; budowa floty zajęłaby za dużo czasu, nawet gdyby Ñoldorowie mieli w swoich szeregach wprawnych szkutników. Postanowił więc przeciągnąć na swoją stronę słynących ze swych statków Telerich. Jednak w Alqualondë nie udało mu się to, gdyż tamtejszy lud był mocniej związany i bardziej lojalny wobec Valarów.

Star of feanor by kimberly80-d9dn5gg

Fëanor, w tle gwiazda jego rodu – Kimberly80(deviantart)

Fëanor po odmowie długo się zastanawiał, pogrążony w czarnych myślach. Postanowił w końcu jednak, że bez względu na koszty zajmą statki Telerich. Ci jednak stawili silny opór. Tak rozpoczęło się Bratobójstwo w Alqualondë. Spóźniony hufiec Fingolfina, widząc nadchodzącą klęskę swych rodaków, postanowił pomóc, co zrobił skutecznie.

Ñoldorowie opanowali więc statki i wyruszyli. Morze jednak wzburzyło się przeciw zabójcom, rozpętując sztorm, który zabił wielu z nich.

Nasmith-alqualonde

Bratobójstwo w Alqualondë

W czasie wędrówki herold Manwëgo (prawdopodobnie sam Námo) ogłosił im, że Ród Fëanora, tak samo jak wszyscy ich poplecznicy, zostaje przeklęty przez Valarów i nigdy nie zdobędą Silmarili. Wtedy to wielu spośród nich wróciło do Amanu, gdzie uzyskali przebaczenie. Po długiej i męczącej podroży pozostali dotarli do Helcaraxë, gdzie bezpiecznie statkami mogła przeprawić się tylko część Ñoldorów. Fëanor i jego synowie postanowili zawładnąć całą flotyllą i wymknąć się cichcem; od dnia bitwy w Alqualondë zatrzymali władzę nad statkami, a ich załogi składały się wyłącznie z elfów oddanych bez zastrzeżeń Fëanorowi i tych, którzy brali bezpośredni udział w bitwie z Telerimi. Udało im się to bez przeszkód, zostawili jednak hufiec Fingolfina, który poniósł olbrzymie straty podczas samotnej przeprawy przez Helcaraxë, a sam odpłynął ze swoimi synami statkami Telerich w stronę Śródziemia. Fëanor wylądował przy ujściu fiordu zwanego Drengist, wrzynającego się głęboko w krainę Dor-lómin[4]. Tam w Losgar spalił łabędzie łodzie z Alqualondë, spowodowało to wielką ognistą łunę, którą zauważył Fingolfin.

Losgar

Fëanor niszczy okręty Telerich – Ted Nasmith

Feanor Gothmog

Fëanor stawia czoła Gothmogowi

Fëanor wraz z innymi elfami ze szczepu Ñoldorów osiedlił się w Beleriandzie, gdzie w czasie pierwszego obozowiska niespodziewanie zaatakował ich Morgoth (szczegóły w Dagor-nuin-Giliath). Zwyciężyli jednak elfowie, lecz był to dopiero początek wojen o Beleriand[5].

Śmierć

Fëanor zginął w Mithrimie na granicy Dor Daedeloth (kraju otaczającego siedzibę Morgotha), podczas bitwy Dagor-nuin-Giliath, w której szturmując Angband, bohatersko walczył z paroma balrogami na raz, chcąc wreszcie walczyć z samym Morgothem. Podczas walki został zraniony śmiertelnie przez Gothmoga, wodza balrogów. Stało się to w pierwszych dniach Pierwszej Ery[5].

Nie miał wszakże pogrzebu ani grobowca, bo ognisty duch opuszczając ciało spalił je na popiół (...)

—Fëanor, Silmarillion

Ciekawostki

Poprzednik:
Finwë
Najwyższy Król Ñoldorów
? - PE 1
Następca:
Maedhros


Galeria

Przypisy