Europa

Kanoniczność tego artykułu jest kwestią sporną

“	Te czasy, Trzecia Era Śródziemia, to już dzisiaj odległa przeszłość i nawet zarysy lądów bardzo zmieniły się od owej epoki. Niewątpliwie jednak hobbici zamieszkiwali wówczas te same strefy, w których dotąd jeszcze żyją: północno-zachodnie kraje Starego Świata na wschód od Morza.	”
—"Władca Pierścieni. Drużyna Pierścienia"; Prolog; W sprawie Hobbitów.

Europa – kontynent, według niektórych danych będący północno-zachodnim Śródziemiem u schyłku Piątej lub Szóstej, lub na początku Siódmej Ery.

Nałożenie na siebie map Europy i Śródziemia z uwzględznieniem odpowiadających sobie szerokości geograficznych (Shire w miejscu Oxfordu, Hobbiton na szerokości Florencji i Pelargir na wysokości Starożytnej Troi)

Przyczyny zmian geograficznych

Od czasu upadku Barad-Dur u schyłku Trzeciej Ery, aż do czasów współczesnych upłynęło wiele lat. Z powodu braku ciągłości zapisków historycznych (związanym prawdopodobnie z coraz krótszym czasem życia zamieszkujących ziemię ludzi) dokładny odstęp czasowy jest trudny do ustalenia, szacuje się go jednak na około 6000 lat. Zależnie od przyjętego podziału może to oznaczać, że Europa jest postacią Śródziemia na końcu Piątej Ery lub też na przełomi Szóstej i Siódmej. Jak w przypadku zniszczenia Beleriandu i zagłady Numenoru, także i w tym okresie musiała przydarzyc się jakaś katastrofa, która sprawiła, że granice lądów i ukształtowanie terenu znów uległy znaczącej zmianie.

Wzajemne relacje między Śródziemiem i Europą

Wg. "Listów" położenie krain płn-zach. Śródziemia z Trzeciej Ery odpowiada mniej więcej współczesnej Europie. Wg. wskazówek Hobbiton i Rivendell leżą na szerokości geograficznej Oxfordu, Minas Tirith na szerokości geograficznej Florencji, a Pelargir na szerokości starożytnej Troi. Trudniej jest ustalić długość geograficzną. Na załączonej mapce orientacyjnie umieszczono Hobbiton w miejscu Oxfordu, przyjmując Anglię jako mozliwą lokalizację ojczyzny Hobbitów. Zmianiu uległo wiele łańcuchów górskich i rzek. Klimat pozostaje mniej więcej ten sam. Tam, gdzie w Śródziemiu zaczynał się zimny Forodwaith, w Europie rozciągaja się mroźne kraje Skandynawskie, a na południu, gdzie rozciągał się pustynny Haradwaith, znajduje się Afryka.

Pozostałości dawnych mieszkańców

Europa jest zamieszkana przede wszystkim przez ludzi, których miasta pokrywają gęsto prawie cały jej obszar. Jest to skutek zakończenia trzeciej ery, która rozpoczęła Erę Ludzi, gdy ostatni elfowie odpłynęli na zachód. Wg. przekazów Hobbici zamieszkują też wciąż jeszcze swoje dawne ziemie, unikają jednak kontaktów z dużymi ludźmi, kryjąc się przed nimi. O możliwym występowaniu innych ras niewiele wiadomo. Wiele istot żyje wciąż w opowieściach ludzi, lecz ich faktyczne istnienie często uważane jest za element baśniowy. Niewielu ludzi wyznaje jeszcze kult Valarów (Bogów), chociaż dość rozpowszechniona jest wciąż wiara w Jedynego, któremu różne religie nadają odmienne imiona.